Điểm Tin Thứ 4
- Nhật Tâm
- May 28
- 14 min read
Updated: May 28
Thụy Điển triệu tập đại sứ Israel để phản đối việc ngăn viện trợ vào Gaza
Riksbanken muốn đưa tiền mặt trở lại – đề xuất luật bắt buộc chấp nhận tiền mặt
Thụy Điển miễn phí tiêm vắc xin HPV cho phụ nữ sinh từ 1994–1999 đến hết ngày 30/6!
Cảnh sát miền Nam Thụy Điển ngăn chặn hàng trăm vụ bạo lực nhờ chiến dịch mới
Đan Mạch giữ nguyên lệnh cấm thảo luận về Palestine trong bầu cử học sinh – Gây tranh cãi vì bị cho là kiểm duyệt
Các quốc gia Bắc Âu tuyên bố đoàn kết với Greenland và Đan Mạch trước áp lực từ Mỹ
Đan Mạch tăng 50% hình phạt đối với tội hiếp dâm nghiêm trọng
Thủ tướng Đan Mạch: “Putin nói hòa bình ban ngày, thả bom ban đêm”
Tại Phần Lan:
Phần Lan khuyến nghị tiêm nhắc lại vắc xin COVID-19 vào mùa thu cho người cao tuổi và nhóm nguy cơ
Tổng thống Phần Lan nghỉ hè tại Kultaranta – Mở cửa triển lãm và hòa nhạc cho công chúng!
Thế hệ trẻ Phần Lan bên bờ vực thất nghiệp – Cơ hội nào để bước vào thị trường lao động?
EU muốn bắt buộc chấp nhận tiền mặt – Phần Lan phản đối vì lo giá cả tăng, thuế cao hơn!
Høyre bị chỉ trích vì “nhận công lao từ người khác” trong chiến dịch tranh cử
Na Uy cân nhắc dẫn độ nghi phạm khủng bố từ Syria – Vụ việc liên quan đến vụ xả súng tại Oslo năm 2022
Joachim Trier làm nên lịch sử cho điện ảnh Na Uy tại Cannes!
Na Uy: Dỡ bỏ cảnh báo cháy rừng tại miền Nam sau mưa lớn
Chi tiết các sự kiện được cập nhật bên dưới.

Tại Thụy Điển:
Thụy Điển triệu tập đại sứ Israel để phản đối việc ngăn viện trợ vào Gaza
Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson tuyên bố nước này sẽ triệu tập đại sứ Israel nhằm phản đối việc chính phủ Israel tiếp tục cản trở viện trợ nhân đạo vào Dải Gaza.
“Chúng tôi hoàn toàn không ủng hộ hành động hiện tại của chính phủ Israel khi từ chối cho phép viện trợ vào Gaza,” ông Kristersson phát biểu, theo hãng tin TT của Thụy Điển. Người phát ngôn của ông cũng xác nhận thông tin này với AFP.
Thủ tướng Kristersson nhấn mạnh rằng Thụy Điển đã thể hiện rõ lập trường, cả trong nước và cùng với nhiều quốc gia châu Âu khác. “Áp lực đang gia tăng – và điều đó là hoàn toàn chính đáng,” ông nói thêm.
Israel đã chặn viện trợ vào Gaza từ đầu tháng 3, gây ra tình trạng thiếu lương thực và thuốc men nghiêm trọng. Một phần lệnh cấm đã được dỡ bỏ vào tuần trước sau làn sóng phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế.
Riksbanken muốn đưa tiền mặt trở lại – đề xuất luật bắt buộc chấp nhận tiền mặt
Trước tình trạng sử dụng tiền mặt ngày càng giảm, Ngân hàng Trung ương Thụy Điển (Riksbanken) đang kêu gọi ban hành luật bắt buộc chấp nhận tiền mặt – đặc biệt trong các lĩnh vực thiết yếu như thực phẩm, y tế và dược phẩm.
Theo khảo sát từ Bankomat, trong nửa cuối năm 2024, người dân Thụy Điển chỉ rút trung bình 396 kronor mỗi tháng, giảm 7% so với mùa thu năm 2023. Việc này khiến nhiều doanh nghiệp ngừng cung cấp dịch vụ thanh toán bằng tiền mặt do không còn lợi nhuận.
Riksbanken lo ngại rằng xu hướng này có thể khiến một bộ phận người dân – những người không thể hoặc không muốn thanh toán kỹ thuật số – bị loại khỏi hệ thống tiêu dùng. Do đó, họ ủng hộ đề xuất từ cuộc điều tra Kontantutredningen nhằm đưa ra quy định pháp lý bắt buộc các cơ sở thiết yếu phải chấp nhận tiền mặt, đảm bảo khả năng hoạt động của xã hội ngay cả khi hệ thống kỹ thuật số gặp sự cố.
Xem thêm: Riksbanken là gì và tầm quan trọng?
Thụy Điển miễn phí tiêm vắc xin HPV cho phụ nữ sinh từ 1994–1999 đến hết ngày 30/6!
Phụ nữ sinh từ năm 1994 đến 1999 tại Thụy Điển chỉ còn hơn một tháng để được tiêm vắc xin HPV miễn phí – một phần trong chiến dịch quốc gia nhằm loại bỏ ung thư cổ tử cung vào năm 2027.
Ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến thứ ba ở phụ nữ từ 20 đến 49 tuổi và nguyên nhân chính là do virus HPV. Từ năm 2021, Thụy Điển đã triển khai tiêm miễn phí vắc xin Gardasil9 – loại vắc xin bảo vệ chống lại 9 chủng HPV – cho nhóm phụ nữ nói trên.
Một số khu vực cũng mở rộng chương trình cho nam giới đến 26 tuổi nhằm đẩy nhanh tiến độ đạt miễn dịch cộng đồng.
Sau ngày 30/6, người dân vẫn có thể tiêm vắc xin nhưng sẽ phải tự chi trả với mức giá khoảng 6.000 kronor.
Cảnh sát miền Nam Thụy Điển ngăn chặn hàng trăm vụ bạo lực nhờ chiến dịch mới
Mùa xuân năm 2023, cảnh sát Thụy Điển đã triển khai Chiến dịch Frigg nhằm đối phó với làn sóng bạo lực gia tăng. Một phần quan trọng của chiến dịch là việc thành lập các “trung tâm điều phối” kỹ thuật số tại tất cả các khu vực – những trung tâm này có thể vượt quyền chỉ huy địa phương và phân bổ lại nguồn lực theo thời gian thực.
Theo ông Stefan Sintéus, người phụ trách hoạt động tại trung tâm điều phối khu vực miền Nam, phương pháp này đã giúp ngăn chặn hơn 100 vụ bạo lực kể từ mùa thu năm ngoái.
Các trung tâm này kết nối với nhau hai lần mỗi ngày để chia sẻ thông tin. Nhờ đó, cảnh sát ở Skåne có thể nhanh chóng nhận được cảnh báo về một đối tượng đang trên đường từ miền Trung Thụy Điển đến Malmö để thực hiện một vụ giết người, và kịp thời ngăn chặn.
Tại Đan Mạch:
Đan Mạch giữ nguyên lệnh cấm thảo luận về Palestine trong bầu cử học sinh – Gây tranh cãi vì bị cho là kiểm duyệt
Chủ tịch Quốc hội Đan Mạch, ông Søren Gade, khẳng định sẽ không rút lại quyết định cấm thảo luận về chủ đề Palestine trong các cuộc bầu cử học sinh từ năm học tới, bất chấp những chỉ trích cho rằng đây là hành động kiểm duyệt.
Ông Gade cho biết quyết định này dựa trên đánh giá chuyên môn từ Cơ quan Giáo dục và Chất lượng (Styrelsen for Undervisning og Kvalitet), một đơn vị thuộc Bộ Giáo dục Đan Mạch. Tuy nhiên, báo Jyllands-Posten tiết lộ rằng đánh giá này có thể đã bị ảnh hưởng bởi một bức thư bày tỏ lo ngại từ các tổ chức giáo viên, học sinh và công đoàn chăm sóc trẻ em.
Một số tổ chức ký tên trong thư hiện cho biết họ cảm thấy bị hiểu sai. “Chúng tôi không hề đề xuất loại bỏ chủ đề nào cả,” bà Regitze Spenner Ishøy, Chủ tịch tổ chức Trường học và Học sinh, khẳng định. “Chúng tôi chỉ muốn xem xét cách thức giảng dạy và tài liệu được sử dụng.”
Các quốc gia Bắc Âu tuyên bố đoàn kết với Greenland và Đan Mạch trước áp lực từ Mỹ
Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Støre tuyên bố các quốc gia Bắc Âu sẽ đứng về phía Greenland và Đan Mạch trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra những tuyên bố gây tranh cãi về việc muốn kiểm soát Greenland – một vùng lãnh thổ tự trị của Đan Mạch.
Phát biểu tại cuộc họp các thủ tướng Bắc Âu ở Turku, Phần Lan, ông Støre khẳng định: “Chúng tôi hoàn toàn đoàn kết với các bạn và với Đan Mạch.” Ông nhấn mạnh rằng thông điệp này sẽ được truyền tải ở bất cứ đâu – từ Washington đến Brussels hay Bắc Kinh.
Tổng thống Trump từng nhiều lần tuyên bố Mỹ cần Greenland vì lý do an ninh và không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực để giành quyền kiểm soát hòn đảo giàu tài nguyên này.
Thủ tướng Na Uy cũng nhấn mạnh rằng Bắc Cực là khu vực được điều chỉnh bởi luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Luật Biển, và các quốc gia ven biển có trách nhiệm bảo vệ trật tự này.
Đan Mạch tăng 50% hình phạt đối với tội hiếp dâm nghiêm trọng
Chính phủ Đan Mạch vừa công bố kế hoạch cải cách tư pháp hình sự, trong đó có đề xuất tăng 50% mức án tù đối với các vụ hiếp dâm nghiêm trọng. Bộ trưởng Tư pháp Peter Hummelgaard đã trình bày chi tiết cải cách này trong buổi họp báo sáng nay tại nhà tù Vestre Fængsel.
Ông Hummelgaard nhấn mạnh: “Hiếp dâm là một trong những tội ác tàn bạo và vô nhân đạo nhất. Vì vậy, chính phủ quyết định tăng mạnh hình phạt đối với các trường hợp nghiêm trọng nhất.”
Đề xuất này là một phần trong cam kết của liên minh ba đảng cầm quyền từ cuối năm 2022, nhằm siết chặt hình phạt đối với các tội phạm bạo lực, bao gồm cả hiếp dâm
Thủ tướng Đan Mạch: “Putin nói hòa bình ban ngày, thả bom ban đêm”
Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Bắc Âu ở Phần Lan, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen chỉ trích mạnh mẽ Tổng thống Nga Vladimir Putin, cho rằng ông không có ý định thực sự chấm dứt chiến tranh tại Ukraine.
“Ban ngày, Putin nói về đàm phán hòa bình, nhưng ban đêm lại tăng cường ném bom Ukraine,” bà Frederiksen phát biểu trong cuộc họp báo.
Tuyên bố được đưa ra sau khi Ukraine hứng chịu đợt tấn công bằng máy bay không người lái lớn nhất kể từ khi chiến tranh bắt đầu. Theo Không quân Ukraine, Nga đã phóng tổng cộng 355 máy bay không người lái trong ba ngày liên tiếp oanh tạc nặng nề.
Frederiksen nhấn mạnh rằng những hành động này cho thấy sự thiếu chân thành trong các tuyên bố hòa bình từ phía Nga.
Tại Phần Lan:
Phần Lan khuyến nghị tiêm nhắc lại vắc xin COVID-19 vào mùa thu cho người cao tuổi và nhóm nguy cơ
Viện Y tế và Phúc lợi Phần Lan (THL) vừa đưa ra khuyến nghị tiêm liều nhắc lại vắc xin COVID-19 vào mùa thu năm nay cho những người từ 75 tuổi trở lên và các nhóm có nguy cơ cao.
Đối tượng được khuyến nghị bao gồm: người cao tuổi sống trong viện dưỡng lão, người được chăm sóc tại nhà, người có hệ miễn dịch suy giảm nghiêm trọng, và người trưởng thành (trên 18 tuổi) mắc nhiều bệnh nền có nguy cơ cao khi nhiễm COVID-19.
THL dự báo rằng vào mùa thu, Phần Lan có thể sẽ đối mặt với một làn sóng dịch COVID-19 mới. Do đó, việc tiêm phòng nên được bắt đầu muộn nhất là vào tháng 10, cùng thời điểm với chiến dịch tiêm vắc xin cúm mùa.
Khuyến nghị này được đưa ra dựa trên đánh giá chung của Nhóm chuyên gia quốc gia về tiêm chủng và THL.
Tổng thống Phần Lan nghỉ hè tại Kultaranta – Mở cửa triển lãm và hòa nhạc cho công chúng!
Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb và phu nhân Suzanne Innes-Stubb sẽ chuyển đến dinh thự mùa hè Kultaranta tại đảo Luonnonmaa, Naantali vào ngày 30/5/2025. Trong suốt mùa hè, ông Stubb sẽ làm việc chủ yếu tại đây.
Sự kiện lớn nhất đầu mùa hè là Diễn đàn thảo luận Kultaranta do Tổng thống chủ trì, diễn ra vào ngày 16–17/6. Ngoài ra, công chúng có thể tham quan triển lãm điêu khắc “Kerrostumia” tại công viên Kultaranta từ ngày 31/5 đến 31/8, với các tác phẩm từ bảy nhà điêu khắc đương đại sử dụng chất liệu gỗ và đá.
Thành phố Naantali sẽ tổ chức lễ đón tổng thống tại bến tàu Killan vào lúc 18:00 ngày 30/5. Tổng thống và phu nhân cũng sẽ gặp gỡ người dân tại sự kiện này.
Sau hai năm gián đoạn, lễ hội âm nhạc Naantali sẽ trở lại với buổi hòa nhạc ngoài trời tại Kultaranta vào ngày 6/6. Dàn nhạc Dallapé – ban nhạc giải trí lâu đời nhất châu Âu – sẽ biểu diễn cùng ca sĩ Juha Hostikka.
Công chúng có thể tham quan công viên Kultaranta vào mỗi tối thứ Sáu từ 18:00 đến 20:00, hoặc tham gia các tour có hướng dẫn do du lịch Naantali tổ chức.
Thế hệ trẻ Phần Lan bên bờ vực thất nghiệp – Cơ hội nào để bước vào thị trường lao động?
Tại Phần Lan, một thế hệ trẻ đang đứng trước bờ vực thất nghiệp khi ngày càng nhiều sinh viên mới tốt nghiệp gặp khó khăn trong việc tìm việc làm. Tình trạng này phản ánh sự chia cắt giữa những người đang đi làm và những người đang tìm việc – hai “thế giới” khó có thể hiểu được nhau.
Theo báo cáo mới nhất từ Akava Works, tỷ lệ thất nghiệp tại Phần Lan đang tăng mạnh, đặc biệt là trong nhóm người có trình độ đại học. Số lượng người thất nghiệp có trình độ cao học đạt mức kỷ lục, trong khi cơ hội việc làm cho sinh viên mới ra trường ngày càng ít đi.
Một trong những nguyên nhân là sự suy giảm của các vị trí khởi đầu do ảnh hưởng của tự động hóa và trí tuệ nhân tạo. Ngoài ra, việc cắt giảm các kỳ nghỉ học tập và nghỉ luân phiên cũng khiến cơ hội thay thế tạm thời – vốn là con đường vào nghề của nhiều người trẻ – gần như biến mất.
Chính phủ Phần Lan đã chuyển hướng chính sách từ thắt chặt tài chính sang thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, với các biện pháp như giảm thuế doanh nghiệp và thuế thu nhập. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tranh cãi về việc liệu những chính sách này có đủ để cải thiện tình hình việc làm hay không.
Dù vậy, vẫn có một vài tín hiệu tích cực: sản xuất công nghiệp, đơn hàng mới và niềm tin tiêu dùng đều có dấu hiệu phục hồi nhẹ trong tháng 3. Hy vọng rằng giai đoạn khó khăn nhất đã qua và thị trường lao động sẽ dần khởi sắc trở lại.
EU muốn bắt buộc chấp nhận tiền mặt – Phần Lan phản đối vì lo giá cả tăng, thuế cao hơn!
Một đề xuất mới từ Ủy ban châu Âu đang gây tranh cãi tại Phần Lan: quy định yêu cầu tất cả các quốc gia trong khu vực đồng euro phải chấp nhận tiền mặt như một phương thức thanh toán hợp pháp. Tuy nhiên, các tổ chức đại diện cho ngành thương mại và tài chính Phần Lan – Kaupan liitto và Finanssiala – đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ.
Theo họ, quy định này là không cần thiết tại Phần Lan, nơi hơn 80% điểm bán hàng đã chấp nhận tiền mặt. Việc bắt buộc mở rộng thanh toán bằng tiền mặt, đặc biệt tại các điểm không có nhân viên như máy tự thanh toán hay trạm sạc xe điện, sẽ đòi hỏi đầu tư lớn và làm tăng chi phí cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, việc xử lý tiền mặt sẽ yêu cầu nâng cấp hệ thống, dẫn đến giá cả tăng và gánh nặng thuế cao hơn cho người dân. Các tổ chức cũng cảnh báo rằng quy định mới có thể làm chậm quá trình đổi mới công nghệ và không phản ánh thực tế rằng người tiêu dùng Phần Lan ngày càng ít sử dụng tiền mặt.
Đề xuất này là một phần trong gói cải cách liên quan đến đồng euro kỹ thuật số (digieuro), hiện đang được xem xét bởi Hội đồng EU và Nghị viện châu Âu.
Tại Na Uy:
Høyre bị chỉ trích vì “nhận công lao từ người khác” trong chiến dịch tranh cử
Một chiến dịch quảng bá của đảng Høyre tại Tønsberg đang gây tranh cãi khi Mathias Willassen Hanssen – lãnh đạo ủy ban giáo dục của đảng – tuyên bố đã góp phần “thay đổi trường học Tønsberg”. Trong quảng cáo, ông nhấn mạnh vai trò của mình trong dự án “Lekende lett” – một sáng kiến nhằm tăng cường hoạt động vui chơi trong trường học.
Tuy nhiên, nhiều người cho rằng chiến dịch này gây hiểu lầm, khiến công chúng nghĩ rằng Høyre là bên khởi xướng dự án. Trên thực tế, dự án được phát triển bởi một nhân viên thuộc Dịch vụ Tâm lý Giáo dục (PPT) và được Hội đồng thành phố thông qua với sự đồng thuận từ nhiều đảng phái – không phải là sáng kiến riêng của Høyre.
Hanssen phủ nhận việc nhận công lao, cho rằng ông chỉ muốn làm nổi bật một điều tích cực mà Tønsberg đã làm được và mong muốn các địa phương khác học hỏi. Ông cũng nhấn mạnh rằng Høyre đã đồng hành cùng các đảng khác trong việc mở rộng dự án cho học sinh lớp 1 từ tháng 8 tới.
Tuy nhiên, Eivind Yrjan Stamnes từ Đảng Lao động (Ap) phản đối mạnh mẽ, cho rằng quảng cáo đã khiến người xem hiểu nhầm rằng Hanssen là người khởi xướng dự án. “Không phải ông ấy đã cách mạng hóa trường học – đó là công lao của các nhân viên chuyên môn,” Stamnes nói.
Na Uy cân nhắc dẫn độ nghi phạm khủng bố từ Syria – Vụ việc liên quan đến vụ xả súng tại Oslo năm 2022
Các công tố viên Na Uy hiện vẫn đang xem xét việc có nên chính thức yêu cầu dẫn độ một phụ nữ Na Uy đang bị giam giữ tại trại al-Roj ở đông bắc Syria – nơi do lực lượng người Kurd kiểm soát. Người phụ nữ này bị nghi ngờ có liên quan đến vụ xả súng hàng loạt tại trung tâm Oslo vào ngày 25/6/2022, khiến hai người thiệt mạng và chín người khác bị thương.
Cô bị cáo buộc tham gia vào hành vi khủng bố và là thành viên của một tổ chức khủng bố. Tuy nhiên, cho đến nay, Na Uy vẫn chưa gửi yêu cầu dẫn độ chính thức tới phía Syria. Công tố viên Sturla Henriksbø cho biết chính phủ đang phối hợp với Bộ Ngoại giao và các cơ quan liên quan để xem xét khả năng này.
Một vấn đề then chốt là con trai nhỏ của người phụ nữ cũng đang ở trong trại. “Chúng tôi cần đảm bảo không để một đứa trẻ vị thành niên bị bỏ lại một mình,” Henriksbø nói.
Tình hình càng phức tạp hơn do trại al-Roj không nằm dưới quyền kiểm soát của chính phủ Syria. Tuy nhiên, một thỏa thuận gần đây giữa Damascus và chính quyền người Kurd có thể mở ra con đường pháp lý cho việc dẫn độ.
Người phụ nữ này từng kêu gọi được Na Uy hỗ trợ, nhưng hiện tại lại từ chối trở về và phủ nhận mọi cáo buộc. Luật sư của cô, Petar Sekulic, xác nhận thân chủ của mình phản đối việc dẫn độ.
Joachim Trier làm nên lịch sử cho điện ảnh Na Uy tại Cannes!
Joachim Trier đã làm nên lịch sử cho điện ảnh Na Uy khi giành giải Grand Prix danh giá tại Liên hoan phim Cannes với tác phẩm mới nhất mang tên Affeksjonsverdi. Đây là lần đầu tiên một bộ phim Na Uy nhận được giải thưởng cao quý này – chỉ xếp sau Cành cọ vàng (Palme d’Or).
Bộ phim thuộc thể loại chính kịch gia đình, với sự tham gia của Renate Reinsve và Inga Ibsdotter Lilleaas trong vai hai chị em gái, cuộc sống bị đảo lộn khi người cha (do Stellan Skarsgård thủ vai) bất ngờ xuất hiện trở lại. Tác phẩm đã nhận được tràng pháo tay kéo dài 19 phút tại Cannes – một điều hiếm thấy.
Phim sẽ chính thức ra mắt tại Na Uy vào ngày 12 tháng 9.
Trong khi đó, giải Cành cọ vàng năm nay thuộc về đạo diễn Iran Jafar Panahi với bộ phim It Was Just An Accident, lấy cảm hứng từ thời gian ông bị giam giữ.
Na Uy: Dỡ bỏ cảnh báo cháy rừng tại miền Nam sau mưa lớn
Sau một cuối tuần mưa lớn, Viện Khí tượng Na Uy đã chính thức dỡ bỏ cảnh báo nguy cơ cháy rừng tại khu vực miền Nam nước này. Nhiều nơi đã ghi nhận lượng mưa vượt quá 20 mm, giúp giảm đáng kể nguy cơ cháy tại các vùng cỏ, cây bụi và rừng.
“Cuối cùng thì mưa cũng đã đến với miền Nam – điều mà nhiều người đã chờ đợi từ lâu,” Viện Khí tượng chia sẻ trên nền tảng X (trước đây là Twitter).
Tuy nhiên, dù điều kiện thời tiết đã cải thiện, lệnh cấm đốt lửa trại ngoài trời vẫn tiếp tục được áp dụng trên toàn quốc.
Chúc các bạn ngày mới vui vẻ!
Comments