Điểm Tin Thứ 6

Tại Thụy Điển:

• Mùa đông ấm áp khiến số lượng ve tại Thụy Điển tăng kỷ lục

• Luật sư phản đối kế hoạch tịch thu điện thoại của học sinh tại Thụy Điển

• Hướng dẫn lập kế hoạch hưu trí tại Thụy Điển

• Thuỵ Điển cấm điện thoại trong trường học: Khi nào và cách thực hiện?

Tại Đan Mạch:

• Cửa hàng từ thiện Đan Mạch tìm thấy nửa triệu kroner trong túi quyên góp

• Tranh cãi về hướng dẫn mới của cảnh sát Đông Jutland

• Copenhagen tranh cãi về chiến lược khí hậu: Chính quyền nên can thiệp đến đâu?

Tại Phần Lan:

• Nokia và bài học thất bại: Khi lãnh đạo không kịp thích ứng với thay đổi

• Phần Lan tăng cường đào tạo tài xế taxi để ngăn chặn quấy rối tình dục

• Phần Lan: Xây dựng nhà máy điện hạt nhân mới cần giá điện tăng gấp đôi

Tại Na Uy:

• Na Uy: Ly hôn có ảnh hưởng đến quyền cư trú theo diện đoàn tụ gia đình?

• Giảm lợi nhuận Airbnb có thể giúp thị trường thuê nhà ở Na Uy

• Những điều bạn sẽ không thấy ở Na Uy mà lại phổ biến ở nhiều nơi khác

Chi tiết các sự kiện được cập nhật bên dưới.

Tại Thụy Điển:

Mùa đông ấm áp khiến số lượng ve tại Thụy Điển tăng kỷ lục

Theo Aftonbladet, mùa đông ấm bất thường tại Thụy Điển năm nay đã khiến số lượng ve tăng mạnh, đặc biệt ở khu vực phía nam và Uppsala.

Thông thường, ve sẽ ngủ đông vào mùa lạnh, nhưng khi thời tiết ấm, chúng tiếp tục tìm kiếm thức ăn, chủ yếu là động vật và con người. Thống kê cho thấy số lượng ve được ghi nhận trong tháng 1/2025 cao gấp 5 lần so với cùng kỳ năm trước.

Dù con người có thể bảo vệ mình bằng cách che kín cơ thể, nhưng các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng vật nuôi như chó, mèo có thể mang ve vào nhà. Ve có thể truyền bệnh viêm não do ve (TBE), một căn bệnh nguy hiểm có thể dẫn đến viêm màng não. Hiện tại, Thụy Điển có vaccine phòng ngừa TBE, nhưng không miễn phí.

Nguồn tin

Luật sư phản đối kế hoạch tịch thu điện thoại của học sinh tại Thụy Điển

Một cuộc điều tra của chính phủ Thụy Điển đề xuất áp dụng lệnh cấm sử dụng điện thoại di động trong tất cả các trường tiểu học và trung học cơ sở trên toàn quốc. Theo đó, nhà trường sẽ thu điện thoại của học sinh vào đầu ngày học.

Tuy nhiên, hai luật sư Fredrik Engström và Peter Hellman cho rằng biện pháp này vi phạm quyền tự do hiệp hội của học sinh, được bảo vệ trong hiến pháp Thụy Điển. Họ lập luận rằng việc cấm sử dụng điện thoại ngay cả trong giờ nghỉ đồng nghĩa với việc ngăn cản học sinh tham gia các hội đồng, báo chí hoặc tổ chức học sinh.

Hai luật sư so sánh đề xuất này với việc một chủ lao động tịch thu điện thoại của đại diện công đoàn trong giờ làm việc, điều mà họ cho là "không thể chấp nhận". Họ nhấn mạnh rằng quyền lợi của trẻ em cũng quan trọng như người lớn, nhưng trong trường hợp này, học sinh đang bị đối xử như "công dân hạng hai".

Nguồn tin

Hướng dẫn lập kế hoạch hưu trí tại Thụy Điển

Lập kế hoạch hưu trí là một phần quan trọng trong việc quản lý tài chính cá nhân, đặc biệt nếu bạn đang làm việc hoặc có ý định nghỉ hưu tại Thụy Điển. Dưới đây là những điều bạn cần biết:

• Ba nguồn thu nhập hưu trí: Lương hưu tại Thụy Điển đến từ ba nguồn chính: lương hưu nhà nước, lương hưu từ công ty và quỹ hưu trí cá nhân.

• Giới hạn thu nhập lương hưu: Mức thu nhập tối đa để tính lương hưu nhà nước là 54.167 krona/tháng vào năm 2025.

• Lương hưu từ công ty: Hầu hết người lao động đều nhận được lương hưu từ công ty nếu nơi làm việc có thỏa ước lao động tập thể.

• Kiểm soát quỹ hưu trí: Bạn có thể lựa chọn nơi đầu tư 2,5% lương hưu nhà nước và có thể chuyển đổi quỹ hưu trí công ty.

• Cập nhật hàng năm: Bạn sẽ nhận được thư thông báo về tình trạng lương hưu hàng năm, nhưng có thể kiểm tra thông tin trên Minpension.se.

• Hưởng lương hưu khi sống ở nước ngoài: Nếu bạn từng làm việc tại Thụy Điển, bạn vẫn có thể nhận lương hưu dù sống ở quốc gia khác.

• Lương hưu bảo trợ: Nếu bạn có thu nhập thấp hoặc không có thu nhập, bạn có thể được nhận lương hưu bảo trợ nếu đã sống ở Thụy Điển từ 3 năm trở lên.

• Tuổi nghỉ hưu: Bạn có thể nhận lương hưu từ 63 tuổi (dự kiến tăng trong năm 2026) và có quyền làm việc đến 69 tuổi.

• Nhận lương hưu từ nước ngoài: Nếu bạn nghỉ hưu ở Thụy Điển nhưng có lương hưu từ các quốc gia khác, bạn cần liên hệ với cơ quan quản lý hưu trí của các nước đó để làm thủ tục nhận lương hưu.

Việc lập kế hoạch hưu trí từ sớm giúp bạn có cuộc sống thoải mái khi về già.

Nguồn tin

Thuỵ Điển cấm điện thoại trong trường học: Khi nào và cách thực hiện?

Chính phủ Thuỵ Điển đã đề xuất lệnh cấm điện thoại di động trong tất cả các trường tiểu học và trung học cơ sở nhằm cải thiện môi trường học tập và an toàn học đường.

Lệnh cấm dự kiến có hiệu lực từ tháng 7/2026, áp dụng từ kỳ học mùa thu năm sau. Quy định này sẽ bao gồm học sinh từ 6 đến 16 tuổi tại các trường phổ thông, trường dành cho học sinh khuyết tật, trường dân tộc Sami và các hoạt động ngoại khoá sau giờ học. Tuy nhiên, các trường trung học phổ thông, trung tâm giáo dục dành cho người lớn và trường mầm non sẽ không bị ảnh hưởng.

Theo đề xuất, học sinh sẽ phải nộp điện thoại vào đầu giờ học và nhận lại vào cuối ngày. Nhà trường có thể sử dụng tủ lưu trữ, thẻ đánh số hoặc ngăn riêng để bảo quản thiết bị. Một số trường hợp ngoại lệ được cho phép, như học sinh có nhu cầu y tế đặc biệt hoặc cần điện thoại phục vụ học tập.

Lệnh cấm được đưa ra dựa trên nghiên cứu về tác động tiêu cực của điện thoại đối với việc học tập và sức khoẻ tâm lý, đồng thời giúp giảm thiểu tình trạng bắt nạt trên không gian mạng. Hiện tại, 80% trường học ở Thuỵ Điển đã áp dụng lệnh cấm này ở một mức độ nào đó. Một số quốc gia châu Âu như Pháp, Tây Ban Nha, Ý, Hà Lan cũng đã triển khai quy định tương tự.

Nguồn tin

Tại Đan Mạch:

Cửa hàng từ thiện Đan Mạch tìm thấy nửa triệu kroner trong túi quyên góp

Một cửa hàng từ thiện trên đảo Orø, Đan Mạch đã bất ngờ phát hiện hơn 500.000 kroner tiền mặt trong số các túi đồ quyên góp vào tháng 11 năm ngoái.

Sau khi báo cáo vụ việc và bàn giao số tiền cho cảnh sát Trung và Tây Zealand, cửa hàng từ thiện Genskabet vừa được phép giữ lại toàn bộ số tiền do không có ai đứng ra nhận là chủ sở hữu hợp pháp.

Đây là một phát hiện hiếm có và đáng kinh ngạc, mang lại nguồn tài chính quan trọng cho hoạt động từ thiện của cửa hàng.

Nguồn tin

Tranh cãi về hướng dẫn mới của cảnh sát Đông Jutland

Một hướng dẫn nội bộ dành cho cảnh sát Đông Jutland (Đan Mạch) bị rò rỉ đang gây tranh cãi, khi các chuyên gia luật hình sự cho rằng nó vi phạm quyền pháp lý của công dân.

Tuy nhiên, cảnh sát trưởng tạm quyền Anders Uhrskov khẳng định hướng dẫn này hoàn toàn hợp pháp và phù hợp với luật tố tụng hình sự, theo xác nhận từ Viện Công tố và Công tố viên Nhà nước. Ông cũng nhấn mạnh rằng những người bị nghi ngờ phạm tội vẫn được thông báo về quyền giữ im lặng trước khi bị buộc tội.

Hai sĩ quan giấu tên từ Đông Jutland tiết lộ với DR rằng hướng dẫn này được triển khai sau một cuộc họp vào tháng 9/2024, nơi nhiều cảnh sát bày tỏ sự bất mãn về cách các vụ án bị đình chỉ. Một trong hai sĩ quan cho rằng phương pháp mới đi ngược lại những nguyên tắc cơ bản họ được học từ ngày đầu tại học viện cảnh sát.

Sự việc tiếp tục gây tranh luận về quyền lợi của nghi phạm và tính hợp pháp trong quy trình điều tra của cảnh sát.

Nguồn tin

Copenhagen tranh cãi về chiến lược khí hậu: Chính quyền nên can thiệp đến đâu?

Chính quyền Copenhagen vừa công bố dự thảo chiến lược khí hậu mới, gây tranh cãi về mức độ can thiệp vào thói quen tiêu dùng của người dân.

Bà Line Barfod, Ủy viên Kỹ thuật và Môi trường, cho rằng thành phố cần tạo điều kiện để cư dân đưa ra lựa chọn xanh hơn. Ngược lại, ông Jens-Kristian Lütken, Ủy viên Việc làm và Hội nhập, phản đối việc chính quyền chi tiền thuế để thúc đẩy lối sống bền vững, như khuyến khích sửa quần áo hay thay thế ô tô cá nhân bằng xe dùng chung.

Ngoài việc thay đổi hành vi cá nhân, Copenhagen cũng đặt mục tiêu giảm một nửa lượng khí thải từ hoạt động của chính quyền, tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo và tiếp tục theo đuổi tham vọng xây dựng hệ thống thu giữ CO2 quy mô lớn vào năm 2035. Trước đó, mục tiêu trở thành thành phố trung hòa carbon vào năm 2025 đã thất bại do dự án thu giữ CO2 tại Amager Bakke bị hủy bỏ.

Nguồn tin

Tại Phần Lan:

Nokia và bài học thất bại: Khi lãnh đạo không kịp thích ứng với thay đổi

Bộ phim tài liệu Raha-Suomi của Yle vừa lên sóng, hé lộ câu chuyện về sự trỗi dậy và sụp đổ của đế chế Nokia – từ vị thế công ty điện thoại hàng đầu thế giới đến thời kỳ khủng hoảng.

Ban đầu, Nokia phát triển mạnh nhờ các hợp đồng lớn với Liên Xô, mang về lợi nhuận khổng lồ để đầu tư vào nghiên cứu. Dưới sự lãnh đạo của Jorma Ollila, công ty tập trung vào điện thoại di động và mạng viễn thông, suýt nữa đã bị bán cho Ericsson.

Tuy nhiên, vào những năm 2000, khi Apple ra mắt iPhone và Google giới thiệu Android, Nokia chậm trễ trong việc thích nghi với xu hướng điện thoại thông minh. Công ty vẫn đầu tư vào các dòng điện thoại truyền thống, lãng phí 70–80% nguồn lực vào việc duy trì hệ thống cũ thay vì đổi mới.

Cựu Giám đốc Công nghệ Pertti Korhonen thừa nhận rằng ban lãnh đạo cấp cao đã không nhận ra sự thay đổi mang tính cách mạng của thị trường. Sự bảo thủ và chủ quan khiến Nokia mất đi vị thế. Cuối cùng, công ty không thể cạnh tranh với những đối thủ từ Thung lũng Silicon và buộc phải rút lui khỏi thị trường điện thoại di động.

Bộ phim cũng tiết lộ rằng trong thời kỳ hoàng kim, Nokia có một đội ngũ lãnh đạo gắn kết chặt chẽ. Nhưng khi gặp khủng hoảng, sự thiếu đoàn kết và tầm nhìn dài hạn đã khiến công ty rơi vào vòng xoáy suy thoái.

Nguồn tin

Phần Lan tăng cường đào tạo tài xế taxi để ngăn chặn quấy rối tình dục

Các công ty taxi tại Phần Lan đang áp dụng biện pháp đào tạo nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn quấy rối tình dục sau khi ghi nhận hàng loạt vụ việc liên quan đến tài xế taxi.

Từ năm 2018, khi ngành taxi được tự do hóa, số vụ tài xế bị điều tra vì hành vi quấy rối đã gia tăng đáng kể, đặc biệt là tại Helsinki. Tuy nhiên, đến năm 2023, con số này giảm đáng kể. Theo cảnh sát, các vụ việc thường xảy ra vào ban đêm, khi khách hàng – chủ yếu là phụ nữ trẻ – đi taxi một mình trong tình trạng say xỉn.

Công ty Lähitaksi hiện tổ chức khóa đào tạo 5 ngày cho tài xế, tập trung vào cách ứng xử với khách hàng và nguyên tắc tôn trọng cá nhân. Một số công ty taxi truyền thống khác cũng áp dụng tiêu chuẩn cao trong việc tuyển chọn và đào tạo tài xế.

Trong khi đó, các nền tảng taxi công nghệ như Uber, Yango và Bolt không yêu cầu tài xế tham gia đào tạo mà chủ yếu dựa vào công nghệ giám sát hành trình và nút báo động khẩn cấp để bảo vệ khách hàng.

Chính phủ Phần Lan đang xem xét siết chặt quản lý ngành taxi, bao gồm quy định bắt buộc đào tạo tài xế và áp dụng các biện pháp nhận diện xe taxi chuyên nghiệp. Dự kiến, dự thảo luật sẽ được trình lên Quốc hội vào mùa thu tới.

Nguồn tin

Phần Lan: Xây dựng nhà máy điện hạt nhân mới cần giá điện tăng gấp đôi

Tập đoàn năng lượng Fortum công bố nghiên cứu cho thấy việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân mới tại Phần Lan hiện không khả thi do giá điện quá thấp. Theo CEO Markus Rauramo, giá điện phải tăng gấp đôi so với mức hiện tại mới có thể thu hút đầu tư.

Fortum đã nghiên cứu khả năng xây dựng cả nhà máy điện hạt nhân truyền thống lẫn lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR) tại Phần Lan và Thụy Điển. Kết quả cho thấy công ty chưa có kế hoạch triển khai trong tương lai gần, sớm nhất cũng phải sau năm 2035.

Fortum nhấn mạnh rằng không có hỗ trợ tài chính từ chính phủ, các dự án điện hạt nhân mới khó thành hiện thực. Công ty đề xuất các cơ chế hỗ trợ như bảo lãnh vay, tài trợ dài hạn hoặc trợ giá sản xuất điện.

Giá điện tại Phần Lan hiện đang thuộc nhóm rẻ nhất châu Âu, do sự phát triển mạnh của điện gió. Điều này khiến các dự án hạt nhân không có tính cạnh tranh. Dù vậy, Fortum vẫn tiếp tục hợp tác với EDF (Pháp), Westinghouse-Hyundai (Mỹ-Hàn) và GE-Hitachi để nghiên cứu các giải pháp điện hạt nhân trong dài hạn.

Nguồn tin

Tại Na Uy:

Giảm lợi nhuận Airbnb có thể giúp thị trường thuê nhà ở Na Uy

Các nhà nghiên cứu nhận định rằng giảm lợi nhuận từ việc cho thuê nhà trên Airbnb có thể giúp giải phóng nhiều căn hộ hơn cho thị trường cho thuê truyền thống.

Theo báo cáo của các nhà nghiên cứu từ Oslo Met và Đại học Agder (UiA), được thực hiện cho Ngân hàng Nhà ở Quốc gia Na Uy, việc áp dụng các ưu đãi thuế chung cho nhà thứ hai không phải là giải pháp hiệu quả và tốn kém. Thay vào đó, cần có các biện pháp hạn chế việc sử dụng nhà thứ hai cho mục đích khác ngoài làm nơi ở chính.

Bên cạnh đó, các chuyên gia đề xuất thúc đẩy xây dựng thêm nhà cho thuê và cải thiện các chương trình vay mua nhà ở xã hội nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Nguồn tin

Na Uy: Ly hôn có ảnh hưởng đến quyền cư trú theo diện đoàn tụ gia đình?

Người nước ngoài ngoài EEA (Khu vực Kinh tế châu Âu) có thể xin giấy phép cư trú tại Na Uy theo diện đoàn tụ gia đình để sống cùng vợ/chồng hoặc bạn đời. Tuy nhiên, nếu mối quan hệ đổ vỡ, điều gì sẽ xảy ra với quyền cư trú?

Theo Cục Di trú Na Uy (UDI), khi một người có giấy phép cư trú theo diện đoàn tụ gia đình ly hôn hoặc chia tay, họ không bị mất quyền cư trú ngay lập tức nhưng phải thông báo với UDI càng sớm càng tốt. UDI sẽ xem xét từng trường hợp để quyết định liệu họ có thể tiếp tục ở lại Na Uy hay không.

Nếu người đó đáp ứng điều kiện của một loại giấy phép khác, chẳng hạn như giấy phép lao động hoặc học tập, họ có thể chuyển đổi diện cư trú. Ngoài ra, nếu họ có con ở Na Uy và có quyền nuôi dưỡng hoặc thăm nom, họ có thể xin giấy phép cư trú để ở lại với con.

Trong trường hợp không đáp ứng đủ điều kiện cho các loại giấy phép khác, UDI có thể xem xét các yếu tố đặc biệt như mối liên kết chặt chẽ với Na Uy, lý do nhân đạo hoặc quyền được bảo vệ khỏi trục xuất về nước. Tuy nhiên, giấy phép cư trú theo diện vợ/chồng thường không được gia hạn sau khi ly hôn, trừ những trường hợp đặc biệt.

Nếu UDI quyết định thu hồi giấy phép cư trú, người liên quan có quyền khiếu nại và được hỗ trợ pháp lý miễn phí. Nếu đơn khiếu nại bị từ chối, họ có thể nhận được thời hạn để rời khỏi Na Uy.

Nguồn tin

Những điều bạn sẽ không thấy ở Na Uy mà lại phổ biến ở nhiều nơi khác

Khi đến Na Uy, bạn sẽ không chỉ được chiêm ngưỡng cảnh đẹp ngoạn mục mà còn nhận thấy một số điểm khác biệt rõ rệt so với nhiều quốc gia khác. Dưới đây là những điều mà bạn có thể không tìm thấy ở Na Uy:

• Xã hội không tiền mặt: Người Na Uy hiếm khi sử dụng tiền mặt. Hầu hết giao dịch đều được thực hiện qua thẻ, ứng dụng Vipps hoặc ngân hàng trực tuyến.

• Ít người vô gia cư: Nhờ các chính sách hỗ trợ nhà ở hiệu quả, tỷ lệ người vô gia cư ở Na Uy rất thấp, chỉ khoảng 0,62 trên 1.000 dân.

• Không có rác thải trên đường phố: Người dân Na Uy rất có ý thức giữ gìn môi trường, và việc nhìn thấy rác trên đường phố là điều hiếm gặp.

• Không có nhiều tòa nhà chọc trời: Ngay cả ở thủ đô Oslo, bạn cũng sẽ không thấy các tòa nhà cao tầng như ở nhiều thành phố lớn khác.

• Nhà cửa không có rèm: Nhiều ngôi nhà ở Na Uy không dùng rèm cửa để tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên và tạo không gian mở.

Sự khác biệt này có làm bạn bất ngờ? Hãy chia sẻ cảm nghĩ của bạn!

Nguồn tin

------------------------------

Tự học tiếng Thụy Điển tại https://bit.ly/hoc_tieng_thuy-dien

Tự học lý thuyết lái xe Thụy Điển tại https://bit.ly/hoc_thi_bang_lai_xe_td

Chúc các bạn tuần mới vui vẻ!