Điểm Tin Thứ 6
- Nhật Tâm
- May 2
- 12 min read
Updated: May 2
Thụy Điển: Bốn thiếu niên bị kết án vì vụ tấn công văn phòng công ty Israel tại Gothenburg
Thụy Điển Mời 40.000 Người Đồng Tính Hungary Đến Làm Việc và Sinh Sống
Nhà báo Thụy Điển bị Thổ Nhĩ Kỳ tuyên án tù treo vì "xúc phạm Tổng thống Erdogan"
Thụy Điển Đón Xuân Với Lửa Trại Đêm Walpurgis
Hai Nhân Viên Cấp Cao Ở Đan Mạch Bị Cáo Buộc Van Rợt 76 Con Bò
Tai Nạn Giao Thông Ở Copenhagen: 12 Người Bị Thương, 21 Người Cần Hỗ Trợ Tâm Lý
Đan Mạch cập nhật khuyến cáo du lịch đến Mỹ liên quan đến kiểm tra thiết bị điện tử
Tại Phần Lan:
Người Phần Lan làm việc lâu hơn nhưng hiếm ai đạt được 50 năm như ông Pentti
Giáo sư chỉ trích quyết định liên quan đến Bộ trưởng Mari Rantanen: "Sai lầm nghiêm trọng"
Helsinki chỉ trích quyết định cắt giảm 35 triệu euro ngân sách y tế – xã hội: “Ngớ ngẩn và thiển cận”
5 cách hợp pháp giúp bạn giảm thuế tại Na Uy
Dự báo mới: Đồng krone của Na Uy sẽ phục hồi so với USD
Avinor khuyến cáo hành khách trước dịp nghỉ lễ đông đúc
Chi tiết các sự kiện được cập nhật bên dưới.
Tại Thụy Điển:
Thụy Điển: Bốn thiếu niên bị kết án vì vụ tấn công văn phòng công ty Israel tại Gothenburg
Một tòa án Thụy Điển vừa kết án bốn thiếu niên liên quan đến vụ xả súng nhằm vào văn phòng của công ty công nghệ quân sự Israel – Elbit Systems – tại thành phố Gothenburg.
Vụ việc xảy ra ngày 10 tháng 10 năm 2024, khi một cậu bé 13 tuổi nổ súng vào lối vào tòa nhà. Dù bị bắt ngay sau đó, cậu không bị truy tố do chưa đủ 15 tuổi – độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự tại Thụy Điển.
Dù không có ai bị thương, tòa án quận Gothenburg hôm thứ Hai đã tuyên án đối với bốn người khác vì các vai trò như tuyển mộ cậu bé, cung cấp vũ khí và tổ chức vụ tấn công.
Thụy Điển Mời 40.000 Người Đồng Tính Hungary Đến Làm Việc và Sinh Sống
Bộ trưởng Thương mại Thụy Điển Benjamin Dousa kêu gọi xây dựng hình ảnh Thụy Điển như một quốc gia cởi mở, chào đón người nước ngoài, đặc biệt là 40.000 người đồng tính từ Hungary, nơi chính phủ cấm các cuộc diễu hành Pride. Phát Phát biểu tại sự kiện ra mắt chiến lược mới của Viện Thụy Điển, Dousa nhấn mạnh Thụy Điển sẵn sàng tiếp nhận những người muốn làm việc, lập nghiệp hoặc định cư, bất kể xuất thân.
Chiến lược mới nhằm quảng bá Thụy Điển là quốc gia dân chủ, bình đẳng, với môi trường sáng tạo và đáng tin cậy, thu hút nhân tài từ các nước như Hungary và Mỹ, nơi tự do bị hạn chế. Thụy Điển đã rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ nhập cư từ 100 ngày xuống còn hơn hai tuần để thu hút nhân tài công nghệ và học thuật.
Nhà báo Thụy Điển bị Thổ Nhĩ Kỳ tuyên án tù treo vì "xúc phạm Tổng thống Erdogan"
Một tòa án Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên án 11 tháng tù treo đối với nhà báo Joakim Medin – người Thụy Điển – vì bị cáo buộc xúc phạm Tổng thống Recep Tayyip Erdogan, theo thông tin từ AFP và nhóm pháp lý của ông.
Medin, 40 tuổi, làm việc cho báo Dagens ETC của Thụy Điển, đã bị bắt vào ngày 27/3/2025 và giam giữ tại nhà tù Silivri ở Istanbul. Dù được thẩm phán ra lệnh thả, ông vẫn tiếp tục bị giam do đối mặt với cáo buộc thứ hai là “tham gia tổ chức khủng bố”, liên quan đến việc ông đưa tin về cuộc biểu tình của PKK tại Stockholm vào năm 2023. Ngày xét xử cáo buộc này chưa được ấn định.
Medin phủ nhận mọi cáo buộc và khẳng định ông chỉ làm công việc báo chí – đưa tin về sự kiện chứ không tham gia. Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng ông đã xúc phạm Erdogan thông qua báo cáo và các bài viết liên quan đến cuộc biểu tình treo hình nộm Tổng thống tại Stockholm.
Nhiều tổ chức nhân quyền, bao gồm Phóng viên Không Biên giới, đã chỉ trích vụ án là mang tính trấn áp tự do báo chí. Thổ Nhĩ Kỳ hiện xếp hạng 158/180 quốc gia về tự do báo chí theo chỉ số của tổ chức này.
Thụy Điển Đón Xuân Với Lửa Trại Đêm Walpurgis
Vào ngày 30/4, người Thụy Điển tổ chức Đêm Walpurgis để chào đón mùa xuân và tạm biệt mùa đông khắc nghiệt. Sự kiện mang tên Thánh Walpurga nhưng bắt nguồn từ truyền thống đốt lửa trại thời tiền Kitô giáo, nay là dịp để cộng đồng tụ họp, ca hát và nhảy múa.
Tại các thành phố như Uppsala và Lund, sinh viên tổ chức tiệc đường phố sôi động, với các hoạt động như đua bè tự chế trên sông Fyris ở Uppsala hay picnic tại công viên Stadsparken ở Lund. Ở Stockholm, bảo tàng ngoài trời Skansen thu hút đông đảo người tham gia với lửa trại lớn, hòa nhạc và hợp xướng. Các sự kiện thường do chính quyền địa phương hoặc nhóm cộng đồng tổ chức.
Tại Đan Mạch:
Hai Nhân Viên Cấp Cao Ở Đan Mạch Bị Cáo Buộc Van Rợt 76 Con Bò
Hai nhân viên thuộc Naturstyrelsen Kronjylland, Đan Mạch, đối mặt với cáo buộc van rợt 76 con bò tại khu vực Mols Bjerge. Sự việc bắt nguồn từ một báo cáo bác sĩ thú y vào tháng 2/2021, chỉ ra tình trạng nghiêm trọng: bò bị bỏ đói, nhiều con kiệt sức không đứng dậy được, một số chết đói hoặc bị giết tại chỗ do quá yếu.
Báo cáo được gửi đến cơ quan ngày 26/2, nhưng người đứng đầu bị cáo buộc không đọc ngay. Đến ngày 5/3/2021, sau khi cảnh sát vào cuộc, ông mới xem tài liệu. Một nhân viên khác thừa nhận đã vượt quá giới hạn về việc không cung cấp thức ăn bổ sung, dẫn đến quyết định di dời đàn bò.
Sự việc còn liên quan đến áp lực chính trị từ quyết định năm 2020-2021 về việc mở rộng các công viên tự nhiên, nơi bò và ngựa phải tự tìm thức ăn mà không được cho ăn bổ sung. Người đứng đầu phủ nhận việc cấm cho bò ăn, khẳng định không có quyết định nào như vậy.
Tai Nạn Giao Thông Ở Copenhagen: 12 Người Bị Thương, 21 Người Cần Hỗ Trợ Tâm Lý
Một vụ tai nạn nghiêm trọng xảy ra tại khu vực Sortedam Dossering, Copenhagen, khi một tài xế lớn tuổi mất kiểm soát xe, đâm vào các bàn dài trước tiệm bánh Lagkagehuset, làm 12 người bị thương, trong đó một người đang trong tình trạng nguy kịch. Ngoài ra, 21 người, bao gồm các nhân chứng, đã được đưa đến bệnh viện Bispebjerg để nhận hỗ trợ tâm lý do bị sốc.
Cảnh sát Copenhagen đang điều tra vụ việc, xem xét khả năng truy tố tài xế. Hiện chưa rõ tài xế có bị ảnh hưởng bởi rượu bia hay chất kích thích hay không, và ông cũng chưa được thẩm vấn. Cảnh sát vẫn có mặt tại hiện trường để tiếp nhận thông tin từ nhân chứng.
Đan Mạch cập nhật khuyến cáo du lịch đến Mỹ liên quan đến kiểm tra thiết bị điện tử
Bộ Ngoại giao Đan Mạch vừa cập nhật khuyến cáo du lịch sang Mỹ, đặc biệt làm rõ về việc kiểm tra điện thoại, máy tính bảng và laptop tại cửa khẩu Mỹ – điều đã diễn ra trong nhiều năm qua.
Trong năm vừa rồi, hơn 47.000 lượt kiểm tra thiết bị điện tử đã được thực hiện đối với khách nhập cảnh vào Mỹ. Tuy số lượng kiểm tra tăng, nhưng các cuộc kiểm tra nâng cao – khi thiết bị bị kết nối để truy cập hoặc sao chép dữ liệu – lại có xu hướng giảm.
Theo hướng dẫn từ năm 2018 của Mỹ, các thiết bị như điện thoại, máy ảnh, máy tính hoặc máy tính bảng có thể bị kiểm tra nếu có nghi ngờ hợp lý liên quan đến khủng bố, buôn người, rửa tiền, ma túy hoặc ấu dâm.
Bộ Ngoại giao Đan Mạch cho biết việc cập nhật lần này là do nhận được nhiều phản ánh từ công dân Đan Mạch, và muốn làm rõ hơn các tình huống có thể xảy ra khi nhập cảnh vào Mỹ. Tuy nhiên, cơ quan này cũng khẳng định rằng hiện không có sự gia tăng số lượng công dân Đan Mạch bị từ chối nhập cảnh vào Mỹ trong năm 2025 so với các năm trước.
Tại Phần Lan:
Người Phần Lan làm việc lâu hơn nhưng hiếm ai đạt được 50 năm như ông Pentti
Tuổi thọ tăng và độ tuổi nghỉ hưu muộn khiến người Phần Lan có xu hướng làm việc lâu hơn. Tuy nhiên, đạt được mốc 50 năm gắn bó với một công ty như ông Pentti Söyrilä – một tài xế xe nâng ở nhà máy bia Hartwall – là điều hiếm thấy.
Söyrilä bắt đầu công việc từ năm 18 tuổi tại Mallasjuoma Oy – công ty sau này sáp nhập vào Hartwall – và chính thức nghỉ hưu vào đêm trước ngày Quốc tế Lao động. Hiện tại, độ dài trung bình sự nghiệp của người Phần Lan là 34 năm, và độ dài trung vị là 38 năm. Các chuyên gia dự đoán con số này sẽ tăng dần do tuổi thọ và tuổi nghỉ hưu cùng tăng.
Tuy nhiên, cơ cấu nghề nghiệp đang thay đổi. Người lao động thường xuyên chuyển đổi công việc và làm các hợp đồng ngắn hạn, điều này được cho là giúp nâng cao thu nhập.
Theo nghiên cứu, các nhà tuyển dụng ngày càng đánh giá cao kinh nghiệm và thái độ tích cực với người lao động lớn tuổi. Tuy nhiên, nếu bị mất việc sau tuổi 50, việc tìm việc làm mới sẽ khó khăn hơn.
Ông Söyrilä nhớ lại những năm tháng làm việc tại Mallasjuoma với niềm tự hào: từ những sản phẩm như nước chanh Siesta hay King-Cola, đến văn hóa công ty gắn bó chặt chẽ với cộng đồng Lahti. Dù chính thức nghỉ hưu, ông vẫn sẵn sàng quay lại làm khi cần vì "đi làm rất vui" và trân trọng các đồng nghiệp của mình.
Giáo sư chỉ trích quyết định liên quan đến Bộ trưởng Mari Rantanen: "Sai lầm nghiêm trọng"
Giáo sư luật quốc tế và nhân quyền Martin Scheinin cho rằng quyết định của Chánh Thanh tra Tư pháp Tuomas Pöysti về Bộ trưởng Nội vụ Mari Rantanen là “sai lầm nghiêm trọng”. Ông chỉ trích việc Pöysti đã nhầm lẫn giữa ngưỡng khởi tố và ngưỡng điều tra.
Cụ thể, Pöysti đã kết luận rằng Rantanen không vi phạm pháp luật trong quá trình chuẩn bị chỉ tiêu tiếp nhận người tị nạn năm 2025, mặc dù ông thừa nhận quy trình này đã thất bại xét về sau. Scheinin cho rằng Pöysti không nên tự mình đưa ra đánh giá về ngưỡng khởi tố mà nên chuyển vấn đề sang Ủy ban Hiến pháp Quốc hội.
Ủy ban này có quyền xem xét liệu có đủ lý do nghi ngờ tội phạm hay không, tương tự như một cuộc điều tra sơ bộ, và có thể đề xuất truy tố tại Tòa án tối cao. Scheinin lo ngại việc Pöysti tự ý đánh giá có thể làm khó cho các chủ thể khác như Thanh tra Quốc hội hoặc nhóm 10 nghị sĩ khi muốn yêu cầu điều tra.
Trái lại, Giáo sư Kimmo Nuotio từ Đại học Helsinki đánh giá quyết định của Pöysti là “cân bằng và khéo léo”, vì đã xác định rõ cần cải thiện quy trình trong tương lai. Trong khi đó, Giáo sư Ida Koivisto lại nhấn mạnh tính nghiêm trọng của cáo buộc phân biệt đối xử và cho rằng vụ việc là một lời cảnh báo lớn đối với nguyên tắc pháp quyền và bình đẳng.
Helsinki chỉ trích quyết định cắt giảm 35 triệu euro ngân sách y tế – xã hội: “Ngớ ngẩn và thiển cận”
Chính phủ Phần Lan đề xuất cắt giảm 35 triệu euro ngân sách cho dịch vụ xã hội và y tế (sote) của thành phố Helsinki trong giai đoạn 2026–2027. Cụ thể, mức cắt giảm sẽ là 15 triệu euro vào năm 2026 và 20 triệu euro vào năm 2027, tương đương khoảng 24–30 euro trên mỗi người dân.
Dù chính phủ khẳng định khoản cắt giảm này không ảnh hưởng đến việc tổ chức dịch vụ, Giám đốc Sở Dịch vụ xã hội, y tế và cứu hộ Helsinki – ông Juha Jolkkonen – đã chỉ trích gay gắt quyết định này. Theo ông, số tiền bị cắt tương đương khoảng 300.000 lượt khám bác sĩ hoặc 230 suất chăm sóc thay thế cho trẻ em.
Ngoài ra, Jolkkonen cho rằng chính phủ đã "thưởng phạt lẫn lộn" khi cơ chế khuyến khích nâng cao phúc lợi ("hyte-hệ số") tuy được tăng từ 1% lên 1,5%, nhưng lại bị trừ từ nguồn điều chỉnh chuyển tiếp – khiến Helsinki không được hưởng lợi mặc dù đã có thành tích tốt.
Ông gọi đây là những quyết định "ngớ ngẩn và thiển cận", làm mất đi động lực cải thiện sức khỏe cộng đồng và cân đối tài chính.
Tại Na Uy:
5 cách hợp pháp giúp bạn giảm thuế tại Na Uy
Na Uy nổi tiếng với mức thuế cao, nhưng vẫn có nhiều cách hợp pháp để người dân giảm gánh nặng thuế.
Mở tài khoản tiết kiệm BSU: Dành cho người dưới 34 tuổi, tài khoản BSU hỗ trợ tiết kiệm mua nhà với lãi suất ưu đãi và giảm thuế lên tới 10% giá trị tiền gửi. Tối đa bạn có thể được giảm 30.000 NOK.
Bán cổ phiếu thua lỗ: Nếu khoản đầu tư cổ phiếu không hiệu quả, bạn có thể bán lỗ để được khấu trừ thuế 37,8% cho phần thua lỗ trong năm đó.
Khai báo lãi vay từ nước ngoài: Người nộp thuế tại Na Uy có thể khai và được khấu trừ lãi vay hoặc thế chấp đã trả ở nước ngoài trong bản khai thuế.
Xác minh thông tin chăm sóc trẻ em: Bạn có thể được giảm thuế tới 25.000 NOK cho đứa trẻ đầu tiên và 15.000 NOK cho mỗi trẻ tiếp theo (tối đa 11 tuổi), bao gồm cả chi phí bảo mẫu, nhà trẻ và câu lạc bộ thể thao.
Khấu trừ thuế đã nộp ở nước ngoài: Nhờ các hiệp định thuế song phương, người nộp thuế có thể được giảm trừ phần thuế đã nộp ở nước ngoài cho các khoản như lương, lương hưu và cả lợi nhuận cổ phiếu.
Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp nào, bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia hoặc liên hệ Cơ quan Thuế Na Uy để đảm bảo phù hợp với tình huống cá nhân.
Dự báo mới: Đồng krone của Na Uy sẽ phục hồi so với USD
Sau nhiều năm biến động, đồng krone của Na Uy được dự báo sẽ tăng giá so với đồng đô la Mỹ trong năm tới.
Ngân hàng SEB mới đây đưa ra dự báo rằng cả đồng krone của Na Uy và krona của Thụy Điển sẽ mạnh lên so với USD. Cụ thể, vào cuối tháng 6/2026, 1 USD dự kiến chỉ còn tương đương 9,42 NOK — mức mạnh nhất của đồng krone kể từ đầu năm 2022.
Đồng euro cũng được dự đoán sẽ giao dịch ở mức khoảng 11,40 NOK, thấp hơn so với mức trung bình của năm qua.
Báo cáo phân tích nhận định rằng xu hướng này có thể là dấu hiệu của một sự đảo chiều mang tính cấu trúc dài hạn, trong bối cảnh niềm tin vào chính trị và thể chế của Mỹ suy giảm.
Chuyên gia chiến lược tiền tệ Nils Kristian Knudsen từ ngân hàng Handelsbanken nhận định với E24 rằng sự suy yếu gần đây của USD so với NOK có thể không chỉ là nhất thời. Ông cho biết thị trường đang dần chấp nhận rằng sự sụt giảm của USD là xu hướng bền vững.
Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng tỷ giá giữa đồng krone và euro mới là yếu tố ảnh hưởng nhiều hơn đến người tiêu dùng tại Na Uy so với tỷ giá giữa krone và USD.
Avinor khuyến cáo hành khách trước dịp nghỉ lễ đông đúc
Hơn nửa triệu hành khách dự kiến sẽ đi qua các sân bay lớn của Na Uy trong dịp nghỉ lễ Quốc tế Lao động, kéo dài từ thứ Tư đến Chủ nhật.
Theo thống kê từ Avinor – đơn vị vận hành sân bay quốc gia, khoảng 542.000 hành khách sẽ di chuyển qua các sân bay Oslo, Bergen, Stavanger và Trondheim trong 5 ngày từ 30/4 đến 4/5. Nguyên nhân là ngày thứ Năm (1/5) là ngày lễ, còn thứ Sáu là “inneklemt dag” – một ngày làm việc kẹp giữa ngày nghỉ lễ và cuối tuần, thường được người dân nghỉ thêm để tận dụng kỳ nghỉ dài.
Avinor khuyến cáo hành khách, đặc biệt là những người chỉ mang hành lý xách tay, nên chuẩn bị kỹ càng trước khi qua khu vực an ninh. Họ nhấn mạnh rằng việc lấy sẵn chất lỏng, sạc pin và thiết bị điện tử ra khỏi hành lý khi xếp hàng sẽ giúp rút ngắn thời gian kiểm tra cho tất cả mọi người.
Ngoài ra, hành khách có chuyến bay vào buổi sáng và chiều nên đến sân bay sớm hơn bình thường, vì đây là những khung giờ cao điểm.
Chúc các bạn ngày mới vui vẻ!
Comments