Điểm Tin Thứ 7

Điểm Tin

• Tổng thống Trump sắp giải thể Bộ Giáo dục Mỹ

• Phát hiện tổ tiên bí ẩn góp 20% ADN cho người hiện đại

• Năng lượng tối suy yếu, vũ trụ có thể ngừng giãn nở

• Gen Z sẽ là thế hệ giàu nhất vào năm 2035?

• 80 lãnh đạo doanh nghiệp toàn cầu dự hội nghị kinh tế tại Trung Quốc

• Sức khỏe Giáo hoàng Francis cải thiện, không cần đeo mặt nạ ôxy

• Macron & Starmer: Cặp bài trùng quyền lực mới của châu Âu

• Trung Quốc: Bà mẹ sinh con được uống sữa miễn phí mỗi ngày

• Cô gái Việt ghi danh trong ngành quảng cáo thế giới

• Liên Hiệp Quốc cải tổ vì tương lai

• Phát hiện ôxy trong thiên hà xa nhất từng được tìm thấy

• Kính James Webb chụp được hình ảnh thiên hà xa nhất từ trước đến nay

• Phát hiện 300 hố đen hiếm nhất vũ trụ nhờ thiết bị DESI

Chi tiết các sự kiện được cập nhật bên dưới.

Nội Dung Chính

Tổng thống Trump sắp giải thể Bộ Giáo dục Mỹ

Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến ký sắc lệnh giải thể Bộ Giáo dục vào ngày 20/3, thực hiện cam kết từ chiến dịch tranh cử nhiệm kỳ hai.

Theo bản tóm tắt của Nhà Trắng, sắc lệnh sẽ yêu cầu Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon thực hiện các bước cần thiết để đóng cửa cơ quan này, trao lại quyền giáo dục cho các tiểu bang. Tuy nhiên, việc giải thể hoàn toàn vẫn cần sự phê chuẩn từ Quốc hội.

Động thái này dự kiến gặp nhiều thách thức pháp lý, tương tự nỗ lực đóng cửa Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) gần đây. Bộ Giáo dục Mỹ, thành lập năm 1979, vẫn duy trì hoạt động giám sát các chương trình tài trợ liên bang cho trường học.

Phó thư ký báo chí Nhà Trắng cho biết sắc lệnh nhằm trao quyền kiểm soát giáo dục cho phụ huynh và địa phương. Ông cũng nhấn mạnh kết quả kỳ thi Đánh giá Tiến bộ Giáo dục Quốc gia (NAEP) gần đây cho thấy học sinh Mỹ đang tụt hậu, tạo áp lực cải tổ hệ thống giáo dục.

Phát hiện tổ tiên bí ẩn góp 20% ADN cho người hiện đại

Các nhà khoa học Đại học Cambridge phát hiện một quần thể tổ tiên chưa từng được biết đến đã đóng góp 20% ADN cho con người hiện đại, giúp định hình sự tiến hóa và có thể ảnh hưởng đến trí thông minh.

Nghiên cứu cho thấy tổ tiên loài người không chỉ đến từ một dòng dõi duy nhất. Khoảng 1,5 triệu năm trước, hai quần thể khác biệt đã tách ra, sau đó hợp nhất lại 300.000 năm trước, tạo ra người hiện đại. Trong đó, tổ tiên người Neanderthal và Denisova đóng góp 80% ADN, còn 20% đến từ quần thể tổ tiên bí ẩn.

Nhóm nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ Dự án 1.000 bộ gien, cho phép họ truy xuất dấu vết di truyền ngay cả khi không có hóa thạch. Một số gien từ quần thể cổ đại này liên quan đến chức năng não và hệ thần kinh, có thể đã giúp con người phát triển khả năng tư duy vượt trội.

📌 "Bạn đang chờ đợi ngày giảm giá các sản phẩm trên Amazon? Đây là một lựa chọn đáng tham khảo: https://amzn.to/41RrCMV. (Lưu ý: Đây là link tiếp thị liên kết của Chiaselund với AmazonAssociates. Chúng tôi có thể nhận hoa hồng nếu bạn mua hàng qua đường link này, nhưng điều đó không ảnh hưởng đến giá bạn phải trả.)"

Năng lượng tối suy yếu, vũ trụ có thể ngừng giãn nở

Nghiên cứu mới từ dự án DESI cho thấy năng lượng tối, yếu tố thúc đẩy sự giãn nở của vũ trụ, đang suy yếu trong 4-5 tỷ năm qua. Điều này đặt ra khả năng vũ trụ có thể ngừng giãn nở hoặc thậm chí co lại.

Trước đây, các nhà khoa học tin rằng vũ trụ sẽ tiếp tục giãn nở mãi mãi, trở thành một không gian lạnh giá và trống rỗng trong tương lai xa. Tuy nhiên, dữ liệu mới gợi ý rằng năng lượng tối không phải là một hằng số cố định mà thay đổi theo thời gian.

Nếu xu hướng này tiếp tục, vũ trụ có thể đạt đến trạng thái ổn định hoặc đảo ngược, bắt đầu co lại. Các nhà khoa học hiện vẫn chưa thể xác định chính xác điều gì sẽ xảy ra, nhưng phát hiện này có thể thay đổi hoàn toàn hiểu biết của chúng ta về vận mệnh vũ trụ.

Gen Z sẽ là thế hệ giàu nhất vào năm 2035?

Theo báo cáo mới của Ngân hàng Mỹ (BoA), Gen Z (sinh từ 1997 - 2012) được dự báo sẽ trở thành thế hệ giàu nhất vào năm 2035. Hiện tại, tổng thu nhập của Gen Z là 9.000 tỉ USD (năm 2023), dự kiến tăng lên 36.000 tỉ USD vào năm 2035 và đạt 74.000 tỉ USD vào năm 2040.

Bất chấp thách thức về chi phí sinh hoạt cao và khó khăn trong việc sở hữu nhà ở, Gen Z vẫn là thế hệ chi tiêu mạnh mẽ nhất. Dự kiến, chi tiêu toàn cầu của nhóm này sẽ tăng từ 2.700 tỉ USD năm 2024 lên 12.600 tỉ USD năm 2030.

Khảo sát năm 2024 của BoA cho thấy 52% Gen Z cảm thấy thu nhập không đáp ứng được nhu cầu mong muốn, trong khi trợ cấp thất nghiệp dành cho nhóm này tại Mỹ đã tăng 32% vào tháng 2. Dù vậy, Gen Z vẫn có trình độ học vấn cao và mức lương tăng trưởng 8% so với cùng kỳ năm trước.

Theo Fortune, Gen Z có xu hướng chi tiêu cho mua sắm và giải trí thay vì tiết kiệm, và họ được dự báo sẽ có tác động lớn đến nền kinh tế toàn cầu.

80 lãnh đạo doanh nghiệp toàn cầu dự hội nghị kinh tế tại Trung Quốc

Khoảng 80 lãnh đạo các tập đoàn lớn trên thế giới, đặc biệt là từ Mỹ, sẽ tham dự Diễn đàn Phát triển Trung Quốc tại Bắc Kinh từ ngày 22-24/3. Đây là hội nghị thường niên giữa các lãnh đạo doanh nghiệp và quan chức Trung Quốc nhằm bàn về kinh tế trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang.

Các nhân vật đáng chú ý tham gia sự kiện bao gồm Tim Cook (Apple), Stephen Schwarzman (Blackstone), Hock E. Tan (Broadcom), Kenneth Griffin (Citadel Investment), Bob Sternfels (McKinsey), Brian Sikes (Cargill), Albert Bourla (Pfizer), Rajesh Subramaniam (FedEx) cùng đại diện từ nhiều công ty lớn như Saudi Aramco, BMW, Mercedes-Benz, Prudential, HSBC, Standard Chartered, Tata Group…

Sự kiện diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đang nỗ lực thu hút đầu tư nước ngoài để duy trì tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc tiếp tục giảm mạnh, chỉ đạt 23,7 tỉ USD trong hai tháng đầu năm 2025, giảm hơn 20% so với cùng kỳ năm ngoái.

Dù có nhiều đồn đoán về khả năng các lãnh đạo doanh nghiệp gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào ngày 28/3, hiện vẫn chưa có xác nhận chính thức.

Sức khỏe Giáo hoàng Francis cải thiện, không cần đeo mặt nạ ôxy

Vatican thông báo tình hình sức khỏe của Giáo hoàng Francis đang tiến triển tốt. Trong hai đêm liên tiếp, ngài không còn cần đeo mặt nạ ôxy, cho thấy phổi đang hồi phục khả quan.

Giáo hoàng Francis được điều trị viêm phổi tại Bệnh viện Gemelli (Rome, Ý) từ giữa tháng 2. Các bác sĩ xác nhận tình trạng nhiễm trùng đã được kiểm soát, dù chưa hoàn toàn khỏi. Hiện tại, ngài tiếp tục vật lý trị liệu hô hấp và vận động với kết quả khả quan.

Dù chưa có quyết định ai sẽ chủ trì phụng vụ trong Tuần Thánh (13-20/4), Vatican khẳng định Giáo hoàng vẫn điều hành công việc và cầu nguyện. Cập nhật sức khỏe tiếp theo sẽ được công bố vào 21/3.

Tổng thống Ý Sergio Mattarella đã gửi thư chúc mừng Giáo hoàng nhân kỷ niệm 12 năm tại vị, đồng thời chúc ngài mau chóng bình phục.

Macron & Starmer: Cặp bài trùng quyền lực mới của châu Âu

Trong bối cảnh EU và NATO gặp khó khăn trước những chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer đang nổi lên như một liên minh quyền lực mới của châu Âu.

Hai nhà lãnh đạo này chủ động tập hợp lực lượng, tổ chức nhiều cuộc họp cấp cao để bàn về đối sách với Mỹ, hỗ trợ Ukraine và đối phó Nga. Họ tận dụng sự mất lòng tin của châu Âu vào Mỹ, đồng thời thúc đẩy chiến lược tự chủ quân sự để giảm bớt sự phụ thuộc vào Washington.

Trục Paris - London nhờ đó đang trở thành một đối trọng mạnh mẽ, với mục tiêu duy trì quan hệ với Mỹ nhưng cũng đủ uy tín để dẫn dắt châu Âu vượt qua thách thức. Cặp Macron - Starmer được xem là đối trọng với cặp Trump - Putin, đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong cục diện địa chính trị châu Âu.

Trung Quốc: Bà mẹ sinh con được uống sữa miễn phí mỗi ngày

Chính quyền thành phố Hô Hòa Hạo Đặc (Nội Mông, Trung Quốc) vừa công bố chính sách hỗ trợ sinh sản mới, bao gồm một ly sữa miễn phí mỗi ngày cho phụ nữ sinh con.

Ngoài ra, các gia đình còn được nhận trợ cấp:

• 10.000 nhân dân tệ (35,3 triệu đồng) khi sinh con đầu lòng.

• 10.000 nhân dân tệ/năm cho con thứ hai đến khi 5 tuổi.

• 10.000 nhân dân tệ/năm cho con thứ ba đến khi 10 tuổi.

Bên cạnh tiền mặt, các bà mẹ sinh con từ ngày 1/3 còn nhận thêm phiếu mua hàng điện tử trị giá 3.000 nhân dân tệ từ các công ty sữa lớn.

Hiện hơn 20 địa phương cấp tỉnh ở Trung Quốc đã triển khai các chương trình hỗ trợ sinh sản, nhằm khuyến khích kết hôn và sinh con trong bối cảnh tỷ lệ sinh giảm mạnh.

Cô gái Việt ghi danh trong ngành quảng cáo thế giới

La Tường Vi (26 tuổi, Hà Nội) hiện là chuyên gia chiến lược sáng tạo cấp cao tại Rethink New York (Mỹ) – công ty quảng cáo hàng đầu tại Liên hoan Sáng tạo Quốc tế Cannes Lions 2024.

• Công việc của Vi xoay quanh việc xây dựng chiến lược sáng tạo, định hướng các chiến dịch quảng cáo để truyền tải thông điệp của nhãn hàng một cách hiệu quả.

• Cô từng nhận học bổng toàn phần ngành quảng cáo tại Đại học Temple và tiếp tục học thạc sĩ tại Đại học Fordham.

• Bắt đầu sự nghiệp tại Noble People (Mỹ), Vi nhanh chóng thăng tiến, trở thành chuyên gia chiến lược sáng tạo cấp cao chỉ sau 2 năm.

Thành công của Vi đến từ tính chủ động, thái độ tò mò, và sự tận tụy trong công việc.

Trong một lần tìm kiếm cơ hội tại Rethink New York, Vi đã chủ động gửi email cho quản lý cấp cao và kèm theo bài thuyết trình sáng tạo, giúp cô gây ấn tượng mạnh và được nhận vào làm.

Vi hiện là một trong những gương mặt trẻ nổi bật trong ngành quảng cáo thế giới, mang đến góc nhìn độc đáo và sáng tạo từ một người Việt tại Mỹ.

Liên Hiệp Quốc cải tổ vì tương lai

Năm 2025 đánh dấu 80 năm thành lập Liên Hiệp Quốc (LHQ), và cũng là thời điểm ra đời sáng kiến cải tổ mang tên UN80 do Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đề xuất. Sáng kiến này đã được gửi tới 193 quốc gia thành viên nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, xác định lại quyền hạn của Đại hội đồng và Hội đồng Bảo an, cũng như cải tổ thể chế, tổ chức và nhiệm vụ của LHQ.

Mặc dù LHQ đã có những bước cải cách, tiến trình này vẫn bị đánh giá là trì trệ và chưa toàn diện. Trong bối cảnh thế giới đã thay đổi đáng kể sau 80 năm, việc đẩy mạnh cải tổ trở nên cấp thiết để LHQ duy trì vai trò trung tâm trong hòa bình, an ninh và phát triển toàn cầu.

Dù không trực tiếp liên quan đến chính sách của chính quyền mới tại Mỹ, quan điểm của Mỹ về LHQ và hợp tác đa phương có thể khiến tiến trình cải cách cần được đẩy nhanh hơn.

LHQ cải tổ không chỉ vì chính tổ chức này, mà còn vì tương lai của cả thế giới.

Phát hiện ôxy trong thiên hà xa nhất từng được tìm thấy

Các nhà khoa học vừa phát hiện ôxy trong thiên hà JADES-GS-z14-0, thiên hà xa nhất và cổ nhất mà con người từng biết đến. Ánh sáng từ thiên hà này mất 13,4 tỷ năm để đến Trái Đất, giúp các nhà thiên văn có cơ hội nghiên cứu vũ trụ khi mới chỉ khoảng 300 triệu năm tuổi.

Theo các nghiên cứu mới, JADES-GS-z14-0 có lượng nguyên tố nặng, bao gồm ôxy, nhiều hơn 10 lần so với dự đoán. Điều này cho thấy quá trình hình thành và phát triển của các thiên hà trong giai đoạn bình minh vũ trụ diễn ra nhanh hơn nhiều so với những giả thuyết trước đây.

Phát hiện này được công bố trên các chuyên san The Astrophysical Journal và Astronomy & Astrophysics, đặt ra những câu hỏi mới về thời điểm và cơ chế hình thành các thiên hà sơ khai trong vũ trụ.

Kính James Webb chụp được hình ảnh thiên hà xa nhất từ trước đến nay

Nhờ kính viễn vọng không gian James Webb, các nhà khoa học đã phát hiện thiên hà JADES-GS-z14-0, được hình thành chỉ 290 triệu năm sau sự kiện Big Bang. Đây là thiên hà xa nhất và sớm nhất từng được con người quan sát, phá vỡ kỷ lục trước đó là 325 triệu năm sau Big Bang.

Thiên hà này phát sáng mạnh hơn dự kiến, cho thấy các ngôi sao thế hệ đầu tiên của vũ trụ sáng hơn hoặc hình thành nhanh hơn so với giả thuyết trước đây. Phát hiện này mở ra cơ hội nghiên cứu về sự hình thành của khí, sao và hố đen trong vũ trụ sơ khai.

Các chuyên gia tin rằng kính James Webb có thể tiếp tục phát hiện những thiên hà còn xa hơn, giúp con người hiểu rõ hơn về vũ trụ ở thời điểm 200 triệu năm sau Big Bang.

Phát hiện 300 hố đen hiếm nhất vũ trụ nhờ thiết bị DESI

Các nhà thiên văn học đã sử dụng Thiết bị Quang phổ Năng lượng Tối (DESI) để phát hiện khoảng 300 ứng viên hố đen hiếm nhất vũ trụ, thuộc nhóm hố đen tầm trung – một trong những loại hố đen khó tìm thấy nhất.

Hố đen được chia thành hai loại chính: hố đen khối lượng cỡ sao (gấp vài lần đến vài chục lần Mặt Trời) và siêu hố đen (lớn hơn Mặt Trời hàng triệu đến hàng chục tỷ lần). Tuy nhiên, các nhà khoa học luôn gặp khó khăn trong việc tìm kiếm hố đen tầm trung – loại hố đen có khối lượng từ 100 đến 100.000 lần Mặt Trời, được cho là cầu nối giúp hiểu quá trình hình thành siêu hố đen.

Bằng cách phân tích 410.000 thiên hà, nhóm nghiên cứu đã xác định được 2.500 ứng viên thiên hà lùn và 300 ứng viên hố đen tầm trung. Đây là một bước tiến quan trọng giúp khám phá cách hố đen phát triển và tác động đến thiên hà xung quanh.

Phát hiện này vừa được công bố trên chuyên san Astrophysical Journal và mở ra hy vọng về việc xác nhận hố đen tầm trung đầu tiên trong vũ trụ.

------------------------------

Tự học tiếng Thụy Điển tại https://www.chiaselund.com/hoc-tieng

Tự học lý thuyết lái xe Thụy Điển tại https://bit.ly/hoc_thi_bang_lai_xe_td

Chúc các bạn tuần mới vui vẻ!