1. Quy định hải quan Thụy Điển/EU về mang thực phẩm từ Việt Nam
Thụy Điển là thành viên Liên minh Châu Âu (EU), nên áp dụng các quy định nghiêm ngặt của EU về việc nhập khẩu thực phẩm từ các nước ngoài EU (như Việt Nam) để đảm bảo an toàn thực phẩm và ngăn chặn dịch bệnh động thực vật. Các quy định chính liên quan đến chả mực và bề bề như sau:
Thực phẩm có nguồn gốc động vật (thịt, cá, hải sản, sữa, trứng):
Theo quy định EU, hành khách không được phép mang bất kỳ sản phẩm nào chứa thịt, cá, hải sản (tươi, đông lạnh, nấu chín, chế biến, hoặc làm khô) từ các nước ngoài EU vào EU, bao gồm Thụy Điển, trừ một số ngoại lệ rất hạn chế.
Chả mực: Là sản phẩm chế biến từ mực (hải sản), thường chứa thịt mực và các thành phần khác (tinh bột, gia vị). Chả mực thuộc danh mục thực phẩm có nguồn gốc động vật và bị cấm mang vào EU, kể cả khi đã nấu chín hoặc đóng gói hút chân không.
Bề bề (tôm tít): Là hải sản (tươi, đông lạnh, nấu chín, hoặc chế biến), cũng thuộc danh mục thực phẩm có nguồn gốc động vật và bị cấm mang vào EU, dù ở dạng nguyên con, luộc, hay chế biến (như bề bề khô).
Lý do cấm: Ngăn ngừa nguy cơ lây lan bệnh truyền nhiễm (như dịch tả lợn, bệnh thủy sản) và bảo vệ ngành nông nghiệp EU.
Ngoại lệ duy nhất:
Hành khách được mang một lượng nhỏ (tối đa 2 kg/người) các sản phẩm có nguồn gốc động vật từ một số quốc gia được EU phê duyệt (như Na Uy, Iceland, Thụy Sĩ), nhưng Việt Nam không nằm trong danh sách này. Do đó, chả mực và bề bề từ Việt Nam không được phép mang vào Thụy Điển.
Một số thực phẩm đặc biệt (như thức ăn trẻ em, thực phẩm y tế đặc biệt) được phép mang với trọng lượng tối đa 2 kg, nhưng phải có giấy chứng nhận y tế và đóng gói nguyên vẹn.
Thực phẩm không có nguồn gốc động vật:
Các loại thực phẩm như trái cây tươi, rau củ, bánh kẹo, mì khô, gạo, cà phê, trà, gia vị được phép mang vào Thụy Điển, nhưng có giới hạn:
Trái cây và rau củ tươi: Tối đa 10 kg/người, nhưng một số loại (như sầu riêng, mít, xoài) có thể bị hạn chế do kiểm dịch thực vật.
Thực phẩm đóng gói (bánh kẹo, mì khô): Không giới hạn trọng lượng, nhưng phải còn nguyên bao bì, nhãn mác rõ ràng, và không chứa thành phần thịt/cá/hải sản.
Ví dụ: Bạn có thể mang bánh chưng (không nhân thịt), bánh trung thu (không trứng muối), hoặc mứt trái cây.
Thực phẩm khô (không chứa thịt/cá):
Các loại thực phẩm khô như tôm khô, mực khô, cá khô thường bị cấm vì có nguồn gốc động vật. Tuy nhiên, một số trường hợp hải quan có thể bỏ qua nếu lượng nhỏ và đóng gói kỹ, nhưng điều này không được đảm bảo và phụ thuộc vào nhân viên hải quan.
Nguồn:
Trang web hải quan Thụy Điển (Tullverket): www.tullverket.se
Quy định EU về thực phẩm nhập cảnh: ec.europa.eu/food/safety
Hướng dẫn SLU (Đại học Khoa học Nông nghiệp Thụy Điển): www.slu.se
2. Thực tế tại sân bay Göteborg (Göteborg Landvetter Airport)
Kiểm tra hải quan:
Sân bay Göteborg Landvetter có lực lượng hải quan (Tullverket) kiểm tra hành lý ngẫu nhiên hoặc dựa trên khai báo. Hành khách đi qua cửa Red Channel (có hàng cần khai báo) hoặc Green Channel (không có hàng cần khai báo) sẽ được kiểm tra nếu nghi ngờ.
Máy quét X-quang và chó nghiệp vụ có thể phát hiện thực phẩm trong hành lý. Nếu mang chả mực hoặc bề bề, bạn có nguy cơ bị phát hiện.
Hậu quả nếu vi phạm:
Thu giữ: Thực phẩm bị cấm (như chả mực, bề bề) sẽ bị tịch thu và tiêu hủy tại sân bay.
Phạt tiền: Có thể bị phạt hành chính (khoảng 800-4000 SEK, tùy mức độ vi phạm).
Ghi nhận: Trong trường hợp nghiêm trọng (mang số lượng lớn hoặc cố tình giấu), bạn có thể bị ghi vào hồ sơ hải quan, ảnh hưởng đến các chuyến bay sau.
Không phạt hình sự: Mang thực phẩm bị cấm thường chỉ bị xử lý hành chính, không dẫn đến truy tố trừ khi liên quan đến buôn lậu.
3. Các trường hợp cụ thể
Mang chả mực:
Không được phép: Chả mực là thực phẩm chế biến từ mực, thuộc danh mục bị cấm. Dù đóng gói hút chân không hay nấu chín, hải quan vẫn có thể tịch thu.
Rủi ro: Nếu mang lượng nhỏ (vài kg) và khai báo, có thể chỉ bị tịch thu. Nếu giấu và bị phát hiện, có thể bị phạt.
Mang bề bề:
Không được phép: Bề bề (tôm tít) dù tươi, luộc, đông lạnh, hay khô đều bị cấm vì là hải sản.
Rủi ro: Tương tự chả mực, bề bề dễ bị phát hiện qua máy quét hoặc chó nghiệp vụ.
Thay thế an toàn:
Mang thực phẩm chay (bánh chưng chay, mứt, kẹo, trà, cà phê) hoặc trái cây khô (không chứa thịt/cá).
Nếu muốn ăn chả mực/bề bề tại Thụy Điển, bạn có thể mua hải sản tươi tại các siêu thị châu Á ở Göteborg (như Thai Oriental Market) hoặc đặt hàng online từ các nhà cung cấp thực phẩm Việt Nam tại EU.
4. Lưu ý khi chuẩn bị và qua hải quan
Đóng gói thực phẩm:
Nếu mang thực phẩm được phép (bánh kẹo, mì khô), đóng gói kín, nguyên bao bì, có nhãn mác rõ ràng (thành phần, xuất xứ).
Tránh mang thực phẩm tươi có mùi mạnh (sầu riêng, mắm) vì dễ bị chú ý.
Khai báo hải quan:
Khi đến sân bay Göteborg, điền tờ khai hải quan (nếu có) hoặc đi qua Red Channel nếu mang thực phẩm cần khai báo.
Nếu không chắc chắn, hỏi nhân viên hải quan tại sân bay để tránh vi phạm.
Hành lý:
Thực phẩm nên để trong hành lý ký gửi để dễ kiểm tra. Hành lý hành lý xách tay có thể bị kiểm tra kỹ hơn.
Trọng lượng tối đa: Không quá 20 kg (hành lý ký gửi) hoặc 7 kg (xách tay), tùy hãng bay.
Kiểm tra trước khi bay:
Liên hệ hải quan Thụy Điển qua email (tullverket@tullverket.se) hoặc hotline (+46 771 520 520) để xác nhận nếu bạn muốn mang thực phẩm đặc biệt.
Kiểm tra quy định hãng hàng không (Vietnam Airlines, Qatar Airways, v.v.) vì một số hãng có hạn chế riêng về thực phẩm.
Mua tại Thụy Điển:
Göteborg có cộng đồng người Việt lớn, với các cửa hàng như Chinatown Göteborg hoặc Asia Livs bán mực khô, tôm khô, và gia vị Việt Nam. Bạn có thể tìm nguyên liệu để tự làm chả mực hoặc mua hải sản tươi.
Nguồn: Tullverket, Swedavia, cộng đồng người Việt tại Göteborg (qua các nhóm Facebook).
5. Kết luận và khuyến nghị
Không nên mang chả mực và bề bề từ Việt Nam sang Göteborg vì chúng thuộc danh mục thực phẩm bị cấm theo quy định EU/Thụy Điển. Nguy cơ bị tịch thu và phạt tiền là rất cao.
Thay thế: Mang thực phẩm chay (bánh, mứt, trà) hoặc mua hải sản tại các siêu thị châu Á ở Göteborg.
Hành động cụ thể:
Kiểm tra danh sách thực phẩm được phép trên www.tullverket.se.
Đóng gói thực phẩm được phép trong hành lý ký gửi, khai báo nếu cần.
Tìm cửa hàng châu Á tại Göteborg để mua nguyên liệu thay thế.
Lưu ý cộng đồng: Bình luận “Đồ biển OK hết” không đúng với quy định pháp lý. Hãy cẩn thận để tránh rắc rối tại hải quan.
Chúc bạn có chuyến bay suôn sẻ và tận hưởng thời gian tại Göteborg! Nếu cần thêm thông tin (ví dụ: địa chỉ siêu thị châu Á, cách làm chả mực tại Thụy Điển), hãy cho tôi biết thêm chi tiết.