Tổng quan về tình huống:
Tình trạng pháp lý: Bạn đang xin tị nạn tại Thụy Điển và có giấy phép lao động tạm thời (thường cấp cho người xin tị nạn trong thời gian chờ xét duyệt). Giấy phép này không đảm bảo tình trạng tị nạn được chấp thuận và có thể bị thu hồi nếu đơn tị nạn bị từ chối.
Trục xuất tự nguyện: Thụy Điển khuyến khích người xin tị nạn bị từ chối hoặc không muốn tiếp tục ở lại tham gia chương trình tự nguyện hồi hương (voluntary return), với hỗ trợ tài chính và vé máy bay nhằm tránh trục xuất cưỡng chế.
Trợ cấp: Các bình luận đề cập đến hỗ trợ vé máy bay và khoản tiền trợ cấp (một bình luận nhắc đến “5000 EUR”), nhưng thông tin cần được xác minh qua nguồn chính thức để tránh nhầm lẫn hoặc kỳ vọng sai.
Các khoản trợ cấp và thủ tục:
1. Chương trình hồi hương tự nguyện tại Thụy Điển:
Theo Cơ quan Di trú Thụy Điển (Migrationsverket) và Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM), Thụy Điển cung cấp chương trình hồi hương tự nguyện cho người xin tị nạn hoặc người nhập cư không có tư cách lưu trú hợp pháp, bao gồm:
Vé máy bay:
Migrationsverket hoặc các tổ chức đối tác (như IOM) chi trả vé máy bay một chiều về Việt Nam (thường là vé rẻ nhất, ví dụ: qua các hãng như Qatar Airways, Turkish Airlines).
Vé được mua trực tiếp bởi cơ quan chức năng, không chuyển tiền mặt để bạn tự mua vé, nhằm tránh lạm dụng. Bình luận cảnh báo “nếu nghe nó mua rồi gửi hóa đơn thì còn cái nịt” phản ánh kinh nghiệm thực tế, nhấn mạnh bạn cần yêu cầu cơ quan chức năng đặt vé và xác nhận trước.
Trợ cấp tài chính (Reintegration Assistance):
Thụy Điển cung cấp khoản hỗ trợ tái hòa nhập (reintegration grant) để giúp người hồi hương ổn định cuộc sống tại Việt Nam. Theo thông tin từ IOM và Migrationsverket:
Mức trợ cấp: Lên đến 30.000 SEK (khoảng 2.800 EUR) cho mỗi người lớn, tối đa 75.000 SEK (khoảng 7.000 EUR) cho một gia đình. Trẻ em dưới 18 tuổi nhận tối đa 15.000 SEK.
Hình thức: Trợ cấp thường là hỗ trợ hiện vật (ví dụ: trả tiền thuê nhà, học nghề, hoặc khởi nghiệp tại Việt Nam) thay vì tiền mặt, để đảm bảo sử dụng đúng mục đích. Một phần nhỏ có thể được trả bằng tiền mặt (khoảng 10.000 SEK) khi rời Thụy Điển.
Bình luận đề cập “5000 EUR” có thể không chính xác hoặc đã bị nhầm lẫn, vì mức trợ cấp tiền mặt tối đa thường thấp hơn.
Điều kiện nhận trợ cấp:
Đơn xin tị nạn bị từ chối hoặc bạn tự nguyện rút đơn.
Đồng ý quay về Việt Nam và không kháng cáo quyết định trục xuất.
Nộp đơn xin hỗ trợ hồi hương trước khi rời Thụy Điển.
Hỗ trợ khác:
Tư vấn tái hòa nhập tại Việt Nam (học nghề, tìm việc làm) thông qua các tổ chức đối tác của IOM.
Hỗ trợ y tế hoặc hành lý (trong một số trường hợp, tối đa 20-30 kg hành lý miễn phí).
2. Thủ tục xin hồi hương tự nguyện:
Để nhận trợ cấp và vé máy bay, bạn cần thực hiện các bước sau:
Liên hệ Migrationsverket:
Gửi yêu cầu hồi hương tự nguyện qua email (migrationsverket.se, mục “Voluntary Return”) hoặc đến văn phòng Migrationsverket gần nhất (Stockholm, Göteborg, Malmö).
Cung cấp thông tin:
Họ tên, số hồ sơ tị nạn (dossier number).
Hộ chiếu Việt Nam (nếu còn hạn) hoặc giấy tờ tùy thân. Nếu không có hộ chiếu, Migrationsverket sẽ phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại Stockholm để cấp giấy thông hành.
Lý do muốn hồi hương (ví dụ: tự nguyện về vì không muốn tiếp tục xin tị nạn).
Bình luận khuyên “phải xin khéo” ám chỉ việc giải thích rõ ràng và hợp tác với cơ quan chức năng để tránh bị từ chối hỗ trợ.
Nộp đơn xin hỗ trợ tái hòa nhập:
Điền mẫu đơn hồi hương (có trên website Migrationsverket hoặc IOM).
Nêu rõ nhu cầu hỗ trợ (vé máy bay, tiền mặt, hỗ trợ nghề nghiệp tại Việt Nam).
Nếu muốn nhận trợ cấp hiện vật (như hỗ trợ khởi nghiệp), cần lập kế hoạch tái hòa nhập với sự hỗ trợ của IOM.
Phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam:
Nếu hộ chiếu hết hạn hoặc mất, liên hệ Đại sứ quán Việt Nam tại Stockholm (+46 8 556 21 070, info@vietnamemb.se) để xin cấp lại hộ chiếu hoặc giấy thông hành. Cần:
Giấy khai sinh, chứng minh nhân dân (bản sao công chứng, nếu có).
2 ảnh 4x6 cm, nền trắng.
Phí khoảng 110 USD (cho hộ chiếu) hoặc 30-50 USD (cho giấy thông hành).
Migrationsverket thường hỗ trợ liên lạc với Đại sứ quán để đẩy nhanh quy trình.
Xác nhận vé máy bay:
Sau khi đơn hồi hương được chấp thuận, Migrationsverket hoặc IOM sẽ đặt vé máy bay. Bạn cần:
Xác nhận ngày bay và sân bay đến (Tân Sơn Nhất hoặc Nội Bài).
Ký cam kết không quay lại Thụy Điển bất hợp pháp.
Không yêu cầu hóa đơn hoặc tự mua vé, vì cơ quan chức năng sẽ xử lý trực tiếp.
Nhận trợ cấp tại Việt Nam:
Một phần trợ cấp (nếu có tiền mặt) được chuyển trước khi rời Thụy Điển. Phần hỗ trợ hiện vật (như học nghề) sẽ được IOM Việt Nam triển khai sau khi bạn về nước.
Liên hệ IOM Việt Nam (Hà Nội: +84 24 3736 6258, iomvietnam@iom.int) để nhận hỗ trợ tái hòa nhập.
3. Thời gian xử lý:
Quy trình hồi hương tự nguyện thường mất 1-3 tháng, tùy thuộc vào việc cấp giấy thông hành và đặt vé.
Nếu hợp tác đầy đủ, bạn có thể rời Thụy Điển sớm hơn và nhận trợ cấp đúng hạn.
Các trường hợp và rủi ro:
Trường hợp 1: Bạn muốn quay lại Thụy Điển trong tương lai
Tình huống: Bình luận hỏi “bạn có muốn trở lại Thụy Điển không?” và khuyên không nên xin trợ cấp nếu muốn quay lại.
Hậu quả:
Nếu nhận trợ cấp hồi hương và ký cam kết không quay lại Thụy Điển, bạn sẽ bị cấm nhập cảnh Thụy Điển trong 1-5 năm (tùYOffset: 0px !important; background-color: transparent !important; color: rgb(0, 0, 0) !important;">y theo quy định của Migrationsverket).
Điều này ảnh hưởng đến khả năng xin visa hoặc tái nhập cảnh Thụy Điển sau này.
Giải pháp:
Nếu bạn có ý định quay lại (ví dụ: xin visa lao động, đoàn tụ gia đình), không nên tham gia chương trình hồi hương tự nguyện. Thay vào đó, tự mua vé về Việt Nam để giữ hồ sơ nhập cảnh “sạch”.
Liên hệ luật sư di trú tại Thụy Điển (như Advokatfirman Nordgren, +46 8 545 677 80) để được tư vấn về cách bảo vệ quyền lợi.
Trường hợp 2: Bạn không muốn quay lại Thụy Điển
Tình huống: Bạn quyết định về Việt Nam vĩnh viễn và muốn nhận tối đa trợ cấp.
Giải pháp:
Hợp tác với Migrationsverket và IOM để nhận vé máy bay miễn phí và trợ cấp tái hòa nhập (lên đến 30.000 SEK).
Làm việc với IOM Việt Nam sau khi về nước để nhận hỗ trợ hiện vật (học nghề, khởi nghiệp).
Lưu ý: Bình luận khuyên “phải khéo nói” để được mua vé, ám chỉ cần thương lượng rõ ràng với Migrationsverket về việc chi trả vé ngay từ đầu. Tránh trường hợp bị yêu cầu tự mua vé rồi hoàn tiền, vì quy trình hoàn tiền thường phức tạp hoặc không thực hiện.
Trường hợp 3: Đơn tị nạn chưa bị từ chối, vẫn có giấy phép lao động
Tình huống: Bạn có giấy phép lao động tạm thời nhưng chưa bị từ chối tị nạn. Bình luận của Thithi Thi cảnh báo “nếu nạp giấy tờ thì cẩn thận, nó bắt về lúc nào không biết”.
Rủi ro:
Nếu bạn rút đơn tị nạn để xin hồi hương, giấy phép lao động sẽ bị thu hồi ngay lập tức, và bạn phải rời Thụy Điển trong thời hạn ngắn (thường 1-2 tháng).
Nếu không hợp tác, bạn có thể bị trục xuất cưỡng chế, không nhận được trợ cấp và bị cấm nhập cảnh Thụy Điển 5 năm.
Giải pháp:
Xác nhận trạng thái đơn tị nạn với Migrationsverket (gọi +46 77 123 52 35 hoặc kiểm tra qua cổng thông tin trực tuyến).
Nếu muốn tiếp tục ở lại Thụy Điển, không rút đơn tị nạn. Nếu quyết định về Việt Nam, thông báo sớm để nhận hỗ trợ hồi hương.
Trường hợp 4: Thông tin sai lệch về trợ cấp (5000 EUR)
Tình huống: Bình luận của Thithi Thi đề cập “trợ cấp 5000 EUR, chưa trừ tiền vé”, nhưng không có nguồn chính thức xác nhận mức này.
Thực tế:
Mức trợ cấp tối đa là 30.000 SEK (khoảng 2.800 EUR), không phải 5.000 EUR. Số tiền 5.000 EUR có thể là nhầm lẫn với chương trình của quốc gia khác (như Đức, từng cung cấp 3.000-5.000 EUR trong một số trường hợp).
Không có khoản “trừ tiền vé” vì vé máy bay được chi trả riêng, không tính vào trợ cấp tái hòa nhập.
Giải pháp:
Chỉ tin vào thông tin từ Migrationsverket hoặc IOM. Liên hệ trực tiếp để xác nhận mức trợ cấp cụ thể cho trường hợp của bạn.
Rủi ro và hậu quả cần lưu ý:
Trục xuất cưỡng chế: Nếu bạn không hợp tác hoặc ở lại Thụy Điển sau khi rút đơn tị nạn, bạn có thể bị bắt và trục xuất cưỡng chế. Điều này dẫn đến:
Không nhận được trợ cấp.
Cấm nhập cảnh Thụy Điển và khu vực Schengen 5 năm.
Ghi nhận vào hồ sơ nhập cư, ảnh hưởng đến khả năng xin visa các nước khác.
Tác động đến Việt Nam: Theo Cục Quản lý Xuất nhập cảnh Việt Nam, người bị trục xuất cưỡng chế có thể bị ghi nhận vào danh sách hạn chế nhập cảnh Việt Nam trong tương lai, dù hiếm xảy ra với công dân Việt Nam.
Hậu quả tài chính: Bình luận cảnh báo về việc “mua vé rồi gửi hóa đơn” dẫn đến mất tiền. Luôn yêu cầu Migrationsverket/IOM đặt vé trực tiếp để tránh rủi ro này.
Mẹo thực hành và kinh nghiệm:
Liên hệ sớm: Gọi Migrationsverket (+46 77 123 52 35) hoặc IOM Thụy Điển (+46 8 405 10 00) để bắt đầu quy trình hồi hương. Truy cập www.migrationsverket.se hoặc www.iom.int/countries/sweden để tìm thông tin chính thức.
Chuẩn bị giấy tờ: Mang theo hộ chiếu, giấy phép lao động, và bất kỳ thư từ nào từ Migrationsverket khi làm việc với cơ quan chức năng.
Giao tiếp rõ ràng: Khi xin hỗ trợ, giải thích rằng bạn muốn hợp tác và cần vé máy bay cùng trợ cấp tái hòa nhập. Tránh đề xuất tự mua vé để “hoàn tiền”.
Lưu bằng chứng: Giữ lại mọi email, biên nhận, hoặc thư xác nhận từ Migrationsverket/IOM để làm bằng chứng nếu có tranh chấp.
Tư vấn pháp lý: Nếu lo lắng về rủi ro (như bị cấm nhập cảnh Thụy Điển), liên hệ tổ chức hỗ trợ người tị nạn như Rådgivningsbyrån (+46 20 10 20 50) hoặc UNHCR Thụy Điển (+46 8 457 48 80).
Kinh nghiệm từ bình luận: Các bình luận nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “xin khéo” và hợp tác với cơ quan chức năng để đảm bảo nhận vé máy bay. Tránh tin vào thông tin không chính thức (như “5000 EUR”).