Cuộc Sống ở Thụy Điển: 5 Lý Do Khiến Tiền Mặt Bị Hạn Chế

Một trong những cú sốc văn hóa lớn nhất khi bạn du lịch hoặc bắt đầu cuộc sống tại Thụy Điển chính là việc tiền mặt gần như "vô hình". Từ quán cà phê nhỏ đến siêu thị lớn, những tấm biển "Vi tar ej kontanter" (Chúng tôi không nhận tiền mặt) đã trở nên quá đỗi quen thuộc.

Vậy tại sao một quốc gia phát triển lại hạn chế sử dụng tiền mặt? Hãy cùng tìm hiểu những lý do cốt lõi đằng sau xu hướng này và những gì bạn cần chuẩn bị nhé.

Vì sao ở Thụy Điển tiền mặt bị hạn chế?

Thụy Điển đặt mục tiêu trở thành xã hội không tiền mặt hàng đầu thế giới không phải là một quyết định ngẫu hứng. Nó xuất phát từ những lợi ích thiết thực về kinh tế và xã hội.

1. Hiệu Quả & Tiết Kiệm Chi Phí: Giao dịch tiền mặt đòi hỏi nhiều thời gian, nhân sự và chi phí để xử lý, vận chuyển và bảo quản. Ngược lại, hệ thống thanh toán kỹ thuật số giúp giao dịch diễn ra nhanh hơn, rẻ hơn và an toàn hơn.

2. Minh Bạch & Chống Gian Lận: Mọi giao dịch điện tử đều được ghi lại. Điều này giúp chính phủ dễ dàng chống lại các hành vi rửa tiền, trốn thuế và các hoạt động tài chính phi pháp khác.

3. An Toàn Cho Người Dân và Doanh Nghiệp: Ít tiền mặt trong lưu thông đồng nghĩa với việc giảm thiểu các vụ cướp nhắm vào cửa hàng, ngân hàng và cả người dân.

4. Sự Bùng Nổ Của Công Nghệ Thanh Toán (Fintech): Thụy Điển là quê hương của nhiều công ty Fintech nổi tiếng toàn cầu, tạo ra một hệ sinh thái thanh toán số cực kỳ tiện lợi.

5. Thói Quen Của Người Tiêu Dùng: Đa số người dân Thụy Điển, đặc biệt là thế hệ trẻ, đã quen và ưa chuộng sự tiện lợi của việc thanh toán qua thẻ và điện thoại.

Xem thêm

• Bắc Âu và cuộc chia tay dần dần với tiền mặt

  
  

Sự Bùng Nổ Của Thanh Toán Kỹ Thuật Số (Swish, Thẻ)

Ngôn ngữ hằng ngày sẽ dần trở thành một phần của văn hóa. Và từ "swisha" (to swish) là một ví dụ cho việc thanh toán không dùng tiền mặt đã trở nên phổ biến trong ngôn ngữ hằng ngày và trở thành một phần văn hóa của người Thụy Điển ngày nay. Từ này đề cập đến việc sử dụng Swish, một ứng dụng thanh toán ngay lập tức. Một chiếc điện thoại thông minh và một số điện thoại được đăng ký là tất cả những gì bạn cần để thực hiện chuyển khoản chỉ trong vài giây bằng Swish.

Nhiều quán cà phê, cửa hàng và siêu thị ở Thụy Điển đã bắt đầu hiển thị mã QR mà khách hàng có thể quét để thanh toán trực tiếp bằng điện thoại của họ. Ứng dụng Swish, cùng với nhiều cải tiến quy mô lớn và nhỏ khác, góp phần tạo nên danh tiếng của Thụy Điển với tư cách là một xã hội ngày càng không dùng tiền mặt.

Xem thêm:

• Kinh nghiệm làm BankID và SWISH

• Mở tài khoản ngân hàng ở Thụy Điển

Mã QR và thanh toán qua Swish , ảnh từ Swish.nu

Một xu hướng đang phát triển khác của người Thụy Điển là sử dụng ví kỹ thuật số hoặc thẻ tín dụng để thanh toán qua điện thoại thông minh thay vì tiền mặt và thẻ vật lý.

Các "Gã Khổng Lồ" Fintech Thụy Điển

Việc hướng tới một xã hội không dùng tiền mặt cũng được thúc đẩy bởi "Fintech", hay các công ty công nghệ tài chính. Nhiều công ty fintech nổi tiếng quốc tế được thành lập tại Thụy Điển. Một ví dụ là Klarna, một công ty khởi nghiệp về hệ thống thanh toán được thành lập vào năm 2005, tuyên bố có khoảng 150 triệu khách hàng trên toàn cầu. https://www.klarna.com/

Thanh toán hoặc chuyển tiền với Swish, ảnh từ Swish.nu

Một công ty khác là Zettle (trước đây là iZettle), chuyên sản xuất các thiết bị đầu cuối thanh toán thẻ giá rẻ với các giao dịch nhỏ. Thiết bị đầu cuối cho phép nhà bán lẻ thực hiện thanh toán bằng cách kết nối nó với một ứng dụng chuyên dụng trên điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng. https://www.zettle.com/se (hiện là một phần của PayPal)

Ví dụ thứ ba là Trustly, một công ty phát triển các giải pháp thanh toán không dùng thẻ. Nền tảng của nó cung cấp các khoản thanh toán kỹ thuật số từ tài khoản đến tài khoản, nghĩa là mọi người có thể thanh toán mua sắm trực tuyến ngay từ tài khoản ngân hàng của họ. https://www.trustly.net/

Những Con Số Biết Nói & Thách Thức Đi Kèm

Từ năm 2010 đến năm 2020, tỷ lệ người Thụy Điển sử dụng tiền mặt đã giảm từ 39% xuống còn 9%, theo thống kê gần đây nhất từ ngân hàng trung ương Thụy Điển, Riksbank. Việc sử dụng tiền mặt ở Thụy Điển chủ yếu chỉ giới hạn trong việc thực hiện các khoản thanh toán nhỏ và đối với người già. Tại các cửa hàng và quán cà phê, biển báo “Chỉ thẻ” hoặc “Không tiền mặt” phổ biến hơn nhiều so với “Chỉ tiền mặt” như ở nhiều quốc gia khác.

Mua sắm trực tuyến cũng rất phổ biến, nhiều nhà bán lẻ Thụy Điển đã giành được phần lớn hơn lợi nhuận thông qua các cửa hàng trực tuyến. Theo Eurostat, 87% dân số Thụy Điển đã mua hàng trực tuyến vào năm 2021, đưa quốc gia này vào hàng đầu ở châu Âu.

Tuy nhiên, không phải ai cũng hào hứng với xã hội không dùng tiền mặt. Một vấn đề phổ biến hơn là sự chia rẽ ngày càng tăng giữa những người trẻ am hiểu công nghệ, những người thích nghi với việc thay đổi phương thức thanh toán một cách dễ dàng và người già, nhiều người trong số họ vẫn thích sử dụng tiền mặt. Chỉ cần nhìn vào vé xe buýt; mọi người thường phải mua vé qua một ứng dụng được kết nối với Swish hoặc thẻ ngân hàng. Điều này rất thuận tiện cho những người quen sử dụng điện thoại thông minh, nhưng đối với những người có điện thoại đời cũ hoặc hoàn toàn không có điện thoại, đây là một rào cản thực sự.

Xem thêm

• Sử dụng giao thông công cộng ở Thụy Điển

Cập Nhật Mới Nhất 2024-2025

Xu hướng này vẫn tiếp tục rõ rệt. Theo số liệu mới nhất từ hệ thống ATM Bankomat, lượng tiền mặt được rút trung bình chỉ còn 396 SEK/người/tháng – giảm 7% so với năm trước. Dù tốc độ giảm có chậm lại, nó vẫn cho thấy một xã hội ngày càng ít phụ thuộc vào tiền mặt.

Lời Khuyên Cho Người Việt Khi Đến Thụy Điển

• Luôn có thẻ: Hãy đảm bảo bạn có ít nhất một thẻ thanh toán quốc tế (Visa/Mastercard). Đây là vật bất ly thân.

• Mở tài khoản và làm Swish sớm nhất có thể: Nếu bạn ở lại lâu dài, việc có BankID và Swish sẽ giúp cuộc sống của bạn dễ dàng hơn rất nhiều.

• Giữ một ít tiền mặt phòng thân: Dù hiếm, vẫn có những trường hợp cần đến tiền mặt (một số nhà vệ sinh công cộng, chợ trời nhỏ...). Khoảng 200-300 SEK là đủ.

• Hỏi trước khi mua: Nếu không chắc chắn, hãy hỏi nhân viên "Tar ni kontanter?" (Bạn có nhận tiền mặt không?).

Kết Luận

Việc chuyển đổi sang một xã hội không tiền mặt là một phần không thể thiếu trong bức tranh toàn cảnh về một Thụy Điển hiện đại, minh bạch và luôn đi đầu về công nghệ. Dù vẫn còn đó những thách thức, nhưng rõ ràng sự tiện lợi và an toàn của thanh toán kỹ thuật số đã chinh phục được đất nước này.

Bạn nghĩ sao về xu hướng này? Hãy chia sẻ ý kiến và trải nghiệm của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé!

Xem thêm các bài viết về cuộc sống Thụy Điển

• Đến Thụy Điển (2025): Lộ Trình 10 Bước Cho Người Mới Bắt Đầu Từ A-Z

• Cẩm Nang An Cư Toàn Tập: Kinh Nghiệm Thuê Và Mua Nhà Tại Thụy Điển

10/2022 Tác giả: ChiaseLund

----------------------------------

Câu hỏi từ bạn đọc

1. Xã hội không tiền mặt” ở Thụy Điển có thực sự an toàn? Những rủi ro nào đang tiềm ẩn phía sau sự tiện lợi này?

   ----> Câu trả lời.

2. Vì sao Thụy Điển – quốc gia Bắc Âu vốn nổi tiếng cẩn trọng – lại gần như “xóa sổ” tiền mặt khỏi đời sống hàng ngày?

   ----> Câu trả lời.