Bảng xếp hạng tham nhũng toàn cầu: Vì sao các nước Bắc Âu luôn dẫn đầu?

Nếu bạn đang sinh sống tại một trong những quốc gia Bắc Âu, có thể bạn đã từng nghe đến cụm từ “xã hội minh bạch” – nơi người dân không phải lo lót khi đến bệnh viện hay khi làm giấy tờ hành chính. Nhưng điều đó không đến từ cảm nhận mơ hồ, mà được đo lường rõ ràng qua một chỉ số quốc tế: Corruption Perceptions Index (CPI) – Chỉ số Cảm nhận Tham nhũng do tổ chức Transparency International công bố hằng năm.

Chỉ số CPI là gì?

Corruption Perceptions Index là một bảng xếp hạng toàn cầu đánh giá mức độ tham nhũng trong khu vực công của 180 quốc gia, dựa trên cảm nhận của giới chuyên gia, doanh nhân và các nhà đầu tư. Điểm số được tính từ 0 đến 100:

• 0 điểm: quốc gia bị đánh giá là rất tham nhũng

• 100 điểm: quốc gia được xem là rất minh bạch

Chỉ số này không đo tham nhũng một cách trực tiếp, mà phản ánh cách người trong cuộc nhìn nhận về tình trạng minh bạch – điều thường sát với thực tế hơn những gì văn bản luật có thể thể hiện.

Link : https://www.transparency.org/en/

Các nước Bắc Âu đứng đâu trong bảng xếp hạng năm 2024?

1. Đan Mạch – Vị trí số 1 với 90 điểm

Trong năm thứ bảy liên tiếp, Đan Mạch giữ vị trí đầu bảng với 90 điểm – ngang bằng với Singapore và dẫn trước các nước láng giềng Bắc Âu.

Lý do? Đan Mạch nổi tiếng với hệ thống hành chính hiệu quả, công chức minh bạch, và nền văn hóa không khoan nhượng với tham nhũng.

Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra rằng Đan Mạch đã tụt điểm ở một số tiêu chí, đặc biệt là khả năng giám sát chính quyền và quản lý ngân sách công – chủ yếu liên quan đến vụ mua sắm vũ khí từ Israel không được báo cáo đầy đủ với quốc hội.

2. Phần Lan – Hạng 2, rất sát nút

Phần Lan vẫn giữ được vị trí thứ 2, tiếp nối Đan Mạch với điểm số cao. Quốc gia này cũng được biết đến với hệ thống giáo dục và chính phủ hoạt động hiệu quả, và văn hóa không khoan nhượng với hành vi sai trái trong khu vực công.

3. Na Uy – Xếp thứ 6, nhưng vẫn nằm trong top đầu

Na Uy năm nay đạt 85 điểm, tụt nhẹ so với các năm trước đó khi từng đạt vị trí thứ 5. Tuy nhiên, nước này vẫn giữ vững vị thế trong top 10 quốc gia minh bạch nhất thế giới. Transparency International lưu ý rằng ngay cả các nước dẫn đầu cũng chưa thực sự "sạch bóng" và cần tiếp tục nỗ lực cải thiện.

4. Thụy Điển – Tụt xuống hạng 7 và cảnh báo từ bên trong

Thụy Điển được 80 điểm, rơi xuống vị trí thứ 7 và mất tổng cộng 9 điểm kể từ năm 2015. Sự tụt giảm này một phần đến từ lo ngại về tội phạm có tổ chức xâm nhập vào hệ thống phúc lợi và các tổ chức công.

Minh bạch không đồng nghĩa với hoàn hảo

Dù các quốc gia Bắc Âu thường xuyên lọt top “trong sạch” nhất, nhưng không có nơi nào là miễn nhiễm với tham nhũng. Thậm chí, các vụ bê bối lớn như vụ rửa tiền tại ngân hàng Danske Bank hay các thương vụ quốc phòng mờ ám đã từng làm dấy lên những nghi ngờ trong dư luận.

Điểm đặc biệt ở các nước này là: khi có vấn đề xảy ra, nó được đưa ra ánh sáng, được công khai và điều tra, thay vì bị giấu nhẹm. Chính điều này góp phần duy trì niềm tin của công chúng và giữ vững vị trí cao trong bảng xếp hạng.

Tóm lại,

Chỉ số CPI không chỉ là bảng xếp hạng mà còn phản ánh một phần văn hóa: sự tin tưởng, minh bạch và dám đối mặt với sai phạm. Đối với cộng đồng người Việt đang sinh sống tại đây, hiểu được cách các quốc gia này vận hành và giữ gìn “sự sạch sẽ” của bộ máy công là một bài học quý giá – cả trong công việc lẫn cuộc sống hàng ngày.

2025/05 Chia Sẻ Bắc Âu