Điểm Tin Thứ 5
- chiaselund
- 1 day ago
- 12 min read
Công đoàn đại học Thụy Điển chỉ trích chính sách di trú “lợi dụng” nghiên cứu sinh quốc tế
Thụy Điển: Một buổi khám trực tuyến là đủ để đổi giới tính hợp pháp
Hoa cải dầu nở vàng rực ở Skåne – “vàng ròng” của miền Nam Thụy Điển
Kry bị tố gian lận, vùng Stockholm yêu cầu hoàn trả gần 50 triệu kronor
Người dân Đan Mạch bầu chọn di sản văn hoá đưa vào danh sách UNESCO
Ngoại trưởng Greenland tiếp quản vị trí Chủ tịch Hội đồng Bắc Cực
Đan Mạch khai trương nhà máy e-methanol lớn nhất thế giới
Hơn 50 nhà hoạt động khí hậu xâm nhập trụ sở Maersk tại Copenhagen
Tại Phần Lan:
Phần Lan đối mặt làn sóng đầu tư trung tâm dữ liệu: Cần quy trình giám sát mới?
Phần Lan xem xét nâng độ tuổi tối thiểu chơi trò chơi có thưởng lên 20 tuổi
Bộ trưởng Quốc phòng Phần Lan trấn an lo ngại về các trung tâm dữ liệu nước ngoài
Phần Lan siết chặt quản lý túi nicotine: Chỉ còn hai hương vị được phép
Bộ trưởng Môi trường Na Uy bác bỏ đề xuất cấm trồng hoa tử đinh hương
Đảng Trung tâm Na Uy từ chối đàm phán ngân sách cùng Đảng Xã hội Cánh tả
Na Uy giành quyền vào chung kết Eurovision 2024
Giao thông công cộng Na Uy đạt kỷ lục hành khách trong năm 2024
Chi tiết các sự kiện được cập nhật bên dưới.

Tại Thụy Điển:
🇸🇪 Công đoàn đại học Thụy Điển chỉ trích chính sách di trú “lợi dụng” nghiên cứu sinh quốc tế
Một báo cáo mới từ Hiệp hội Giảng viên và Nghiên cứu sinh Tiến sĩ Thụy Điển (SULF-DCA) đã lên tiếng mạnh mẽ về những bất cập trong chính sách di trú đối với các nghiên cứu sinh và nhà nghiên cứu quốc tế tại Thụy Điển, gọi đây là một chính sách “lợi dụng kiểu cửa xoay”.
Báo cáo kéo dài từ 2023 đến 2025 cho rằng chính sách hiện tại cho phép thu hút nhân tài quốc tế để thúc đẩy đổi mới, nhưng lại ngăn cản họ tiếp cận bình đẳng với cơ hội nghề nghiệp và gây khó khăn trong việc đạt được sự ổn định cư trú lâu dài – điều kiện cơ bản để phát triển sự nghiệp nghiên cứu.
Ngoài ra, Cơ quan Di trú Thụy Điển bị cáo buộc “quảng cáo sai sự thật” và đưa thông tin không nhất quán, khiến nhiều ứng viên nước ngoài bị hiểu sai về quy trình và khả năng xin cư trú tại nước này.
Báo cáo được xây dựng dựa trên các cuộc phỏng vấn với nhiều nghiên cứu sinh tiến sĩ quốc tế đang sinh sống và làm việc tại Thụy Điển.
🇸🇪 Thụy Điển: Một buổi khám trực tuyến là đủ để đổi giới tính hợp pháp
Theo hướng dẫn y tế mới công bố tại Thụy Điển, chỉ cần một buổi khám sức khỏe trực tuyến là đủ để một cá nhân có thể xin giấy xác nhận cần thiết cho việc thay đổi giới tính hợp pháp trong hệ thống dân số.
Pär Ödman – trưởng bộ phận pháp lý của Cơ quan Y tế Quốc gia Thụy Điển – cho biết quy trình này được xây dựng dựa trên quyền tự quyết của cá nhân và mục tiêu là đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Trước đó, Quốc hội Thụy Điển đã thông qua quyết định loại bỏ yêu cầu chẩn đoán rối loạn định dạng giới (gender dysphoria) khi đổi giới tính hợp pháp. Ngoài ra, độ tuổi tối thiểu để thực hiện thay đổi cũng được hạ từ 18 xuống 16 tuổi, với điều kiện có sự đồng ý của người giám hộ hợp pháp.
Luật mới dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7.
🇸🇪 Hoa cải dầu nở vàng rực ở Skåne – “vàng ròng” của miền Nam Thụy Điển
Cây cải dầu (raps) đang bước vào mùa nở hoa rực rỡ tại Skåne – vùng cực nam Thụy Điển, nơi loài cây này được mệnh danh là “vàng của Skåne”. Đây là một trong những loại cây trồng quan trọng nhất tại Thụy Điển để sản xuất dầu thực vật.
Dầu từ cải dầu được sử dụng phổ biến trong nấu ăn, nhưng cũng có thể dùng làm dầu bôi trơn cho máy móc hoặc nhiên liệu sinh học cho xe cộ. Trong số các loại cây dùng để sản xuất dầu ở Thụy Điển, cải dầu là phổ biến nhất.
Ngoài cải dầu, các cây như rybs và lin cũng được dùng để làm dầu, trong đó rybs phát triển tốt hơn ở khu vực phía Bắc nhờ khả năng chịu lạnh tốt.
Nguồn tin
🇸🇪 Kry bị tố gian lận, vùng Stockholm yêu cầu hoàn trả gần 50 triệu kronor
Nhiều vùng tại Thụy Điển, bao gồm Stockholm, nghi ngờ công ty y tế trực tuyến Kry đã thu quá nhiều tiền so với hợp đồng quy định. Kry là đơn vị cung cấp dịch vụ khám bệnh qua mạng và nhận tiền từ các vùng theo hợp đồng ký kết.
Theo cáo buộc, Kry đã tính phí quá cao cho các cuộc gặp bệnh nhân trực tuyến. Riêng Vùng Stockholm hiện đang yêu cầu Kry hoàn trả gần 50 triệu kronor. Vänsterpartiet (Đảng Cánh tả) tại khu vực này cũng đã gửi đơn tố cáo Kry lên cảnh sát.
Chính trị gia Jonas Lindberg từ Vänsterpartiet cho rằng Kry đã gian lận số tiền lớn của vùng. Tuy nhiên, phía Kry phủ nhận cáo buộc và khẳng định họ đã tuân thủ hợp đồng, đồng thời đang đối thoại với các vùng.
Ngoài Kry, công ty Doktor.se cũng bị yêu cầu hoàn trả khoảng 10 triệu kronor với lý do tương tự. Vänsterpartiet đã đệ đơn tố cáo cả hai công ty.
Tại Đan Mạch:
🇩🇰 Người dân Đan Mạch bầu chọn di sản văn hoá đưa vào danh sách UNESCO
Hơn 40.000 người dân Đan Mạch đã tham gia cuộc bỏ phiếu toàn quốc do Bộ Văn hoá tổ chức nhằm chọn ra các nét văn hoá đặc trưng để đề cử vào danh sách di sản văn hoá phi vật thể của UNESCO.
Cuộc bầu chọn bao gồm 20 đề xuất nổi bật như: văn hoá hygge, các trường nội trú dân lập (højskoler), bóng ném, vườn chia lô và quầy bán xúc xích nóng. Danh sách này được lựa chọn từ hơn 10.000 đề cử của công chúng kể từ tháng 12 năm ngoái.
Hội đồng tuyển chọn gồm Bộ trưởng Văn hoá Jakob Engel-Schmidt, diễn viên Ghita Nørby và người dẫn chương trình kiêm tác giả Søren Ryge Petersen. Việc bỏ phiếu này là bước đầu tiên trong tiến trình chuẩn bị hồ sơ đề cử chính thức gửi lên UNESCO.
🇩🇰 Ngoại trưởng Greenland tiếp quản vị trí Chủ tịch Hội đồng Bắc Cực
Ngoại trưởng Greenland, bà Vivian Motzfeldt, vừa được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng Bắc Cực thay mặt cho Vương quốc Đan Mạch – bao gồm Đan Mạch, Quần đảo Faroe và Greenland.
Hội đồng Bắc Cực, được thành lập vào năm 1996, từng là hình mẫu hợp tác quốc tế trong khu vực cho đến khi Nga bị loại khỏi tổ chức sau cuộc xâm lược Ukraine năm 2022, khiến nhiều hoạt động của hội đồng bị đình trệ.
Hội đồng gồm Mỹ, Canada và năm quốc gia Bắc Âu, tập trung thảo luận các vấn đề chung ở Bắc Cực như tuyến hàng hải, cơ hội kinh tế từ dầu khí, khoáng sản, đánh bắt thủy sản và đặc biệt là các mối đe dọa do biến đổi khí hậu.
Ngoại trưởng Na Uy Espen Barth Eide, Chủ tịch tiền nhiệm, nhấn mạnh rằng trong bối cảnh địa chính trị hiện nay, việc duy trì một diễn đàn đối thoại giữa các quốc gia và cộng đồng bản địa tại Bắc Cực là đặc biệt quan trọng.
🇩🇰 Đan Mạch khai trương nhà máy e-methanol lớn nhất thế giới
Hôm nay, nhà máy e-methanol thương mại lớn nhất thế giới do European Energy và Mitsui & Co. vận hành đã mở cửa tại Kassø, Nam Jutland, Đan Mạch. E-methanol, được sản xuất từ nước, CO₂ và năng lượng xanh, có thể thay thế nhiên liệu hóa thạch trong các ngành công nghiệp gây ô nhiễm như sản xuất nhựa và vận tải biển. Dù là bước tiến lớn, quy mô sản xuất vẫn còn hạn chế, theo Green Power Denmark. Việc sản xuất e-methanol đối mặt với chi phí cao và bài toán "con gà hay quả trứng" về cung-cầu, nhưng nhà máy Kassø đánh dấu bước ngoặt khi giải quyết được thách thức này, đáp ứng nhu cầu từ các công ty như Mærsk, Lego và Novo Nordisk.
🇩🇰 Hơn 50 nhà hoạt động khí hậu, bao gồm Greta Thunberg, xâm nhập trụ sở Maersk tại Copenhagen
Sáng thứ 3, hơn 50 nhà hoạt động môi trường – trong đó có Greta Thunberg – đã tiến vào trụ sở của Maersk Tankers tại Copenhagen, theo đài TV2 Kosmopol đưa tin.
Nhóm hoạt động Đan Mạch Den Grønne Ungdomsbevægelse (Phong trào Thanh niên Xanh) cho biết họ đứng sau hành động này nhằm thu hút sự chú ý đến vai trò của Maersk trong cuộc khủng hoảng khí hậu.
Cảnh sát Copenhagen xác nhận có người biểu tình tụ tập cả bên trong và bên ngoài tòa nhà thương mại trên đường Holmbladsgade, quận Amager. Theo sĩ quan cấp cao Simon Hansen, cảnh sát đã tiếp cận để đối thoại và yêu cầu người biểu tình rời khỏi khu vực. Những người không tự nguyện rời đi đã bị áp giải ra ngoài.
Cảnh sát Copenhagen sau đó thông báo trên mạng xã hội rằng một số người đã bị buộc tội xâm nhập trái phép.
Tại Phần Lan:
🇫🇮 Phần Lan đối mặt làn sóng đầu tư trung tâm dữ liệu: Cần quy trình giám sát mới?
Số lượng dự án trung tâm dữ liệu tại Phần Lan đang tăng mạnh, trong đó có sự tham gia của các công ty có liên hệ với Trung Quốc và Trung Đông. Điều này làm dấy lên lo ngại về an ninh quốc gia, đặc biệt sau khi TikTok được xác nhận là người dùng chính của một trung tâm dữ liệu tại Kouvola.
Hiện tại, không có cơ quan nào giám sát toàn diện các dự án trung tâm dữ liệu. Công ty vận hành lưới điện quốc gia Fingrid cho biết họ không có quyền chọn lọc khách hàng do luật thị trường điện quy định. Tuy nhiên, họ có thể tham khảo ý kiến của Cơ quan An ninh Quốc gia (Supo) nếu có nghi ngờ về nhà đầu tư.
Giám đốc dịch vụ lưới điện của Fingrid, ông Jussi Jyrinsalo, cho rằng cần có quy trình mới để xác định rõ ai đang hoạt động tại Phần Lan và mục đích sử dụng điện của họ. Ông cũng lưu ý rằng các thay đổi về quyền sở hữu trong thời gian dài có thể khiến việc giám sát trở nên khó khăn hơn.
Hiện Bộ Quốc phòng đang cấp phép cho các giao dịch bất động sản liên quan đến nhà đầu tư ngoài EU/EEA, nhưng nhiều ý kiến cho rằng cần có đánh giá địa chính trị toàn diện hơn trong tương lai.
🇫🇮 Phần Lan xem xét nâng độ tuổi tối thiểu chơi trò chơi có thưởng lên 20 tuổi
Ủy ban Xã hội và Y tế của Quốc hội Phần Lan vừa đưa ra khuyến nghị xem xét nâng độ tuổi tối thiểu để tham gia tất cả các hình thức trò chơi có thưởng (như xổ số, cá cược, máy đánh bạc...) từ 18 lên 20 tuổi. Đề xuất này nằm trong khuôn khổ đánh giá dự luật mở cửa thị trường trò chơi có thưởng cho cạnh tranh từ năm 2026.
Ủy ban nhấn mạnh rằng trò chơi có thưởng không phải là một loại hình tiêu dùng thông thường, mà là sản phẩm có thể gây nghiện và tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe tâm thần và tài chính của người chơi. Do đó, việc phòng ngừa và giảm thiểu tác hại từ trò chơi cần được đặt làm mục tiêu hàng đầu trong luật pháp.
Bên cạnh đó, ủy ban cũng đề xuất tăng cường giám sát và phân bổ đủ nguồn lực để thực thi luật hiệu quả. Một số đảng phái trong quốc hội đã đưa ra ý kiến phản đối riêng, và dự luật sẽ tiếp tục được xem xét tại Ủy ban Hành chính trước khi đưa ra biểu quyết toàn thể.
🇫🇮 Bộ trưởng Quốc phòng Phần Lan trấn an lo ngại về các trung tâm dữ liệu nước ngoài
Bộ trưởng Quốc phòng Antti Häkkänen cho biết chính phủ Phần Lan vẫn đang thảo luận về các dự án trung tâm dữ liệu tại Kouvola và Lohja, sau khi xuất hiện nhiều ý kiến lo ngại về rủi ro an ninh liên quan đến các nhà đầu tư nước ngoài.
Ông Häkkänen nhấn mạnh rằng cần phân biệt rõ giữa các mối đe dọa đến an ninh quốc gia và các vấn đề về quyền riêng tư dữ liệu. Ông cho rằng các trung tâm dữ liệu hiện tại không nằm trong hạ tầng trọng yếu và hoạt động hợp pháp như ở nhiều nước châu Âu khác.
Trong khi đó, Bộ trưởng Kinh tế Wille Rydman bày tỏ quan ngại về nguồn gốc sở hữu của công ty Hyperco – đơn vị liên quan đến dự án tại Lohja – do có liên hệ với Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Ông cũng nhấn mạnh đến rủi ro khi TikTok dự kiến sử dụng trung tâm dữ liệu tại Kouvola.
Bộ trưởng Häkkänen cho rằng cần có đánh giá toàn diện hơn về các khoản đầu tư nước ngoài, bao gồm cả yếu tố địa chính trị, để tránh loại trừ những khoản đầu tư không thực sự gây rủi ro. Ông cũng lưu ý rằng việc đầu tư từ các quốc gia không thuộc EU hay NATO không nên bị loại trừ hoàn toàn nếu không có bằng chứng rõ ràng về nguy cơ an ninh.
🇫🇮 Phần Lan siết chặt quản lý túi nicotine: Chỉ còn hai hương vị được phép
Quốc hội Phần Lan đã thông qua sửa đổi luật thuốc lá, đưa túi nicotine (nikotiinipussi) vào phạm vi điều chỉnh của luật này. Theo quy định mới, các sản phẩm túi nicotine sẽ chỉ được phép có hai hương vị: bạc hà và menthol, thay vì sáu hương vị như đề xuất ban đầu của chính phủ1.
Luật mới cũng quy định giới hạn hàm lượng nicotine tối đa là 16,6 mg/g, yêu cầu giấy phép bán lẻ, cảnh báo sức khỏe trên bao bì, và cấm sử dụng trong khuôn viên trường học, nhà trẻ. Người dưới 18 tuổi không được phép mua, sở hữu hay nhập khẩu sản phẩm này.
Mục tiêu của luật là ngăn chặn việc sử dụng túi nicotine trong giới trẻ, đồng thời hạn chế buôn lậu và thị trường chợ đen. Trước đó, một phiên bản luật từng bị rút lại do lo ngại ưu ái một doanh nghiệp cụ thể trong việc cho phép các hương vị hiếm.
Dự luật được thông qua với tỷ lệ 84–70, theo đúng đề xuất của Ủy ban Xã hội và Y tế, bất chấp các ý kiến phản đối từ phe đối lập, trong đó có đề xuất cấm hoàn toàn mọi hương vị để giảm sức hút với giới trẻ.
Tại Na Uy:
🇳🇴 Bộ trưởng Môi trường Na Uy bác bỏ đề xuất cấm trồng hoa tử đinh hương
NBộ trưởng Môi trường Na Uy, ông Andreas Bjelland Eriksen, đã khẳng định chính phủ sẽ không cấm loài hoa tử đinh hương (Syringa vulgaris), bất chấp đề xuất từ Cơ quan Môi trường Na Uy lo ngại loài cây này ảnh hưởng đến đa dạng sinh học.
Ông Eriksen nhấn mạnh rằng tử đinh hương là loài cây vườn được người dân yêu thích và đã gắn bó lâu đời với văn hóa Na Uy. “Tôi muốn trấn an mọi người rằng chính phủ do Đảng Lao động lãnh đạo không có ý định ban hành lệnh cấm đối với tử đinh hương,” ông nói.
🇳🇴 Đảng Trung tâm Na Uy từ chối đàm phán ngân sách cùng Đảng Xã hội Cánh tả
Trước thềm công bố ngân sách sửa đổi năm 2025, chính phủ thiểu số do Đảng Lao động lãnh đạo tại Na Uy đang đối mặt với nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm sự ủng hộ tại quốc hội.
Lãnh đạo Đảng Trung tâm, ông Trygve Slagsvold Vedum, tuyên bố với báo Klassekampen rằng đảng của ông sẽ không tham gia đàm phán ngân sách cùng bàn với Đảng Xã hội Cánh tả. Thay vào đó, Đảng Trung tâm sẽ làm việc trực tiếp với chính phủ trước, và sau đó chính phủ có thể tiếp tục đàm phán riêng với Đảng Xã hội Cánh tả.
Đảng Trung tâm đã rút khỏi liên minh cầm quyền hồi đầu năm nay do bất đồng về một chỉ thị của EU. Trong khi đó, Đảng Xã hội Cánh tả từng là đối tác đàm phán chính khi cả ba đảng còn cùng trong chính phủ.
🇳🇴 Na Uy giành quyền vào chung kết Eurovision 2024
Kyle Alessandro – đại diện của Na Uy tại Eurovision 2024 – đã chính thức lọt vào vòng chung kết sau khi vượt qua vòng bán kết đầu tiên diễn ra vào tối thứ Ba.
Tổng cộng có 10 quốc gia vượt qua vòng bán kết đầu tiên, bao gồm: Albania, Thụy Điển, Iceland, Hà Lan, Ba Lan, San Marino, Estonia, Bồ Đào Nha, Ukraine và Na Uy. Trong khi đó, Slovenia, Bỉ, Azerbaijan, Croatia và Síp đã bị loại.
Vòng bán kết thứ hai sẽ diễn ra vào thứ Năm, và vòng chung kết sẽ quy tụ 26 quốc gia tranh tài vào thứ Bảy tới.
Xem thêm Eurovision là gì?
🇳🇴 Giao thông công cộng Na Uy đạt kỷ lục hành khách trong năm 2024
Theo số liệu từ Cơ quan Thống kê Quốc gia Na Uy, năm 2024 ghi nhận 729 triệu lượt di chuyển bằng phương tiện công cộng – con số cao nhất từ trước đến nay, tăng 2% so với năm 2023.
Trong đó, xe buýt chiếm 61% tổng số chuyến đi, tiếp theo là tàu điện và tàu đô thị với 27%, đường sắt chiếm 11% và tàu thủy chiếm 1%.
Các phương tiện như tàu điện, tàu ngầm và tàu nhẹ ghi nhận mức tăng trưởng mạnh nhất, tiếp theo là đường sắt. Doanh thu từ vé đạt 17 tỷ kroner, và trung bình mỗi người dân Na Uy thực hiện 131 chuyến đi bằng phương tiện công cộng trong năm qua.
Chúc các bạn ngày mới vui vẻ!
Comments