Khi bạn nghe đến nghề phiên dịch, có lẽ bạn nghĩ đó chỉ đơn giản là việc chuyển đổi ngôn ngữ giữa hai người. Nhưng với tôi, nghề này không chỉ là dịch thuật, mà là cả một hành trình sống, với những áp lực đè nặng, với những niềm vui lẫn nỗi buồn. Để có được vị trí phiên dịch tại Thụy Điển, tôi đã trải qua những ngày dài mài mò học tập. Ngôn ngữ Thụy Điển không dễ, và việc đạt đến trình độ có thể truyền tải chính xác một thông điệp lại càng khó hơn. Tôi còn phải đăng ký tham gia các khóa đào tạo, xin chứng chỉ từ Kammarkollegiet, cơ quan quản lý phiên dịch viên tại Thụy Điển. Nhưng thực tế, số lượng người đăng ký tham gia thường không đủ để mở lớp, khiến tôi phải tự học, tự rèn luyện là chính.
Cái khó không chỉ nằm ở việc học, mà còn ở sự thiếu công nhận của xã hội đối với nghề này. Rất ít người hiểu rằng phiên dịch viên không chỉ cần giỏi ngôn ngữ, mà còn phải có kỹ năng xử lý tình huống, kiến thức chuyên ngành và một tinh thần thép để đối mặt với áp lực.
Làm phiên dịch viên, tôi như một sợi dây kết nối giữa hai thế giới: một bên là người Việt với hy vọng và sự mơ hồ, một bên là hệ thống Thụy Điển với những quy chuẩn chặt chẽ và phức tạp. Tôi từng chứng kiến những ánh mắt thất vọng của một chị khi chị không hiểu ý bác sĩ, hoặc khi một cuộc họp kết thúc trong sự mơ hồ vì thông điệp không được truyền tải trọn vẹn.
Có những hôm tôi dịch cho một bệnh nhân cần chăm sóc tâm lý. Họ không chỉ đau về thể xác mà còn cả tâm hồn. Họ trông chờ vào tôi như một người cứu rỗi, nhưng đôi lúc, tôi không thể diễn đạt hết ý của bác sĩ hoặc bệnh nhân vì thiếu thời gian chuẩn bị trước. Những lúc ấy, tôi chỉ muốn khóc. Tôi hiểu mình đã cố hết sức, nhưng trong mắt người được dịch, tôi lại là "kẻ thất bại".
Đôi khi, tôi nhận được những lời phàn nàn rằng dịch không đúng, không đủ, hay thậm chí là "dở tệ". Có người kể rằng họ không hiểu cách dùng thuốc sau khi gặp bác sĩ vì tôi dịch sai. Những lời đó khiến tôi ám ảnh mỗi đêm. Tôi tự hỏi: "Mình đã làm gì sai? Liệu mình có đáng bị trách như vậy không?"
Nhưng tôi cũng muốn các bạn hiểu rằng, nghề phiên dịch không hề đơn giản. Phiên dịch viên không phải là siêu nhân. Chúng tôi cũng có những ngày mệt mỏi, những khoảnh khắc bất ổn. Chúng tôi không phải lúc nào cũng được chuẩn bị trước, không phải lúc nào cũng nắm rõ nội dung cuộc họp. Đôi khi, chúng tôi dịch qua điện thoại mà không biết mình đang nói chuyện với ai, hoàn cảnh ra sao và bao nhiêu người đang theo dõi và lắng nghe ở trong đó.
Nhiều người thường trách rằng chất lượng dịch thuật thường không tốt. Vâng, bạn nói đúng! Nhưng tôi mong mọi người cũng hiểu rằng, nghề phiên dịch tại Thụy Điển còn rất mới mẻ, và nguồn lực dành cho chúng tôi còn rất hạn chế. Những phiên dịch viên như tôi không được đào tạo bài bản như các nước khác. Chúng tôi phải tự học, tự mày mò, tự tích lũy kinh nghiệm qua từng lần làm việc. Phiên dịch không chỉ đơn thuần là dịch ngôn ngữ, mà còn là việc tạo ra nội dung phù hợp trong những tình huống căng thẳng và có khi rất phức tạp. Trong nhiều trường hợp, tôi phải dịch ngay lập tức, không có thời gian để suy nghĩ hay chỉnh sửa. Công việc này giống như việc viết một bài văn hay trong thời gian cực ngắn, mà mỗi lỗi nhỏ đều có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Hãy thử đặt mình vào vị trí của chúng tôi, những người đứng giữa hai thế giới, vừa phải trung lập, vừa phải đảm bảo mọi thứ được truyền tải chính xác. Chúng tôi chỉ muốn làm tròn trách nhiệm, nhưng có đôi lúc cũng bất lực trước những áp lực vô hình. Đối với tôi, phiên dịch không chỉ là công việc, mà là cả một sứ mệnh. Tôi muốn giúp đồng bào của mình hiểu rõ hơn, hòa nhập hơn với cuộc sống nơi đất khách. Tôi muốn là chiếc cầu nối để họ có thể tiếp cận được những gì tốt đẹp nhất ở Thụy Điển. Nhưng tôi cũng mong mọi người đừng chỉ nhìn vào sai lầm mà hãy hiểu rằng, chúng tôi cũng là con người, cũng có những giới hạn.
Tôi hy vọng rằng cộng đồng người Việt sẽ cảm thông hơn, và rằng các cơ quan quản lý tại Thụy Điển sẽ đầu tư nhiều hơn vào việc đào tạo phiên dịch viên. Vì chỉ có như vậy, chất lượng dịch thuật mới được cải thiện, và những người như tôi mới không cảm thấy lạc lõng trên con đường đầy chông gai này.
Nếu bạn từng thất vọng vì một phiên dịch viên, hãy nói với họ. Nhưng thay vì chỉ trích, hãy góp ý một cách xây dựng. Bởi vì, đôi khi, một lời động viên cũng đủ để xoa dịu trái tim mệt mỏi của những người làm nghề như tôi. Mỗi khi hoàn thành tốt công việc và nhận được lời khen từ cả hai phía, tôi cảm thấy vô cùng tự hào. Dịch thuật không chỉ là nghề mà còn là cầu nối giúp người Việt hòa nhập vào xã hội Thụy Điển.
12/2024 - Ẩn Danh
Comentarios