Sống ở Oslo hay các thành phố khác tại Na Uy? 5 Sự Thật Bạn Cần Biết Trước Khi Quyết Định

Chào bạn, mình là một người đã từng dành cả thanh xuân để "xê dịch" qua lại giữa các thành phố tại Na Uy, từ những ngày đầu bỡ ngỡ ở Bergen mưa gió, đến những năm tháng yên bình ở Trondheim, và hiện tại là đang hòa mình vào nhịp sống hối hả của Oslo.

Nếu bạn đang đọc bài viết này, có lẽ bạn đang ấp ủ giấc mơ Bắc Âu, hoặc hồ sơ định cư/du học đã cầm trên tay nhưng vẫn còn một câu hỏi lớn lởn vởn trong đầu: "Mình nên chọn hạ cánh ở đâu? Thủ đô Oslo phồn hoa hay một thành phố nhỏ yên bình khác?"

Đây không chỉ là câu hỏi về địa lý, mà là câu hỏi về phong cách sống và túi tiền. Nhiều bạn mới sang thường mặc định "cứ về thủ đô cho dễ sống". Nhưng thực tế, sống ở Oslo hay các thành phố khác tại Na Uy là hai trải nghiệm hoàn toàn khác biệt, đôi khi ngỡ như là hai quốc gia khác nhau vậy.

Hôm nay, với tư cách là một người đi trước, mình sẽ bóc tách 5 sự thật trần trụi nhưng cần thiết để giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn nhất cho hành trình sắp tới nhé.

Khi tìm hiểu về Na Uy, chúng ta thường nghe nói về sự bình đẳng, phúc lợi xã hội đồng đều. Điều đó đúng, nhưng chưa đủ. Oslo – với tư cách là "trái tim" kinh tế và chính trị – đang đập một nhịp điệu rất khác so với phần còn lại của đất nước (mà người Na Uy hay gọi vui là "Distrikts-Norge").

Dưới đây là 5 điểm khác biệt cốt lõi mà mình đã đúc kết được.

1. Mức lương và Chi phí sinh hoạt: "Bẫy" thu nhập cao

Điều đầu tiên và cũng là thực tế nhất: Tiền nong. Thống kê cho thấy mức lương trung bình tại Oslo rơi vào khoảng 63.910 kroner/tháng, cao hơn đáng kể so với mức trung bình 56.360 kroner/tháng của cả nước. Nghe qua thì ai cũng muốn lao về Oslo để làm việc đúng không? Nhưng khoan vội mừng.

Bài toán kinh tế ở đây không nằm ở số tiền bạn kiếm được, mà là số tiền bạn giữ lại được cuối tháng.

• Giá thuê và mua nhà: Đây là "cơn ác mộng" của người dân thủ đô. Cùng một số tiền thuê một căn hộ studio bé xíu (hybel) ở trung tâm Oslo, bạn có thể thuê được cả một căn nhà rộng rãi có vườn tược ở các thành phố nhỏ hơn hoặc vùng ngoại ô xa.

• Cạnh tranh: Vì lương cao, nên sự cạnh tranh khi tìm việc ở Oslo cũng khốc liệt hơn rất nhiều. Trong khi đó, ở các vùng khác, nhân lực (đặc biệt là nhân lực có tay nghề) lại đang thiếu hụt.

Nếu bạn quan tâm đến việc an cư lạc nghiệp, mình khuyên bạn nên đọc kỹ bài viết [Những Chi Phí Cần Biết Khi Mua Nhà Ở Na Uy] để thấy sự chênh lệch giá cả khủng khiếp giữa thủ đô và các vùng khác. Hơn nữa, quy trình mua nhà ở đây rất nhanh và quyết liệt, đặc biệt là tại Oslo, nơi các phiên đấu giá diễn ra "như một cơn gió", bạn có thể tham khảo thêm tại [Các Bước Cơ Bản Khi Tham Gia Đấu Giá Nhà Na Uy].

Lời khuyên của mình: Nếu bạn độc thân và muốn thăng tiến nhanh, Oslo là mỏ vàng. Nhưng nếu bạn đi cùng gia đình và muốn một ngôi nhà rộng rãi ngay lập tức, hãy cân nhắc các thành phố vệ tinh hoặc các vùng khác.

2. Sự đa dạng dân cư: Cảm giác "thuộc về"

Khi mới đặt chân đến Na Uy, cảm giác "lạc lõng" là điều khó tránh khỏi. Và đây là lúc Oslo tỏa sáng.

Với 26,28% dân số là người nhập cư (so với 16,8% trung bình cả nước), Oslo giống như một nồi lẩu thập cẩm văn hóa rực rỡ. Bạn bước ra đường, lên tàu điện ngầm (T-bane), bạn sẽ thấy đủ mọi màu da, nghe đủ thứ tiếng.

• Tại Oslo: Bạn dễ dàng tìm thấy cửa hàng thực phẩm Á Đông, các quán ăn Việt Nam, và cộng đồng người Việt cũng rất đông đảo. Việc bạn nói tiếng Na Uy chưa sõi cũng không phải vấn đề quá lớn vì tiếng Anh được dùng rất nhiều.

• Tại "phần còn lại": Mọi thứ thuần Na Uy hơn. Bạn sẽ phải học cách hòa nhập sâu hơn vào văn hóa bản địa. Người dân ở tỉnh thường sống khép kín hơn một chút ban đầu, nhưng khi đã thân thì cực kỳ tốt bụng.

Tuy nhiên, dù ở đâu thì cũng có những nét văn hóa đặc trưng mà bạn phải làm quen. Bạn có thể tìm hiểu thêm trong bài [Những điều bình thường nhưng không thấy ở Nauy] để không bị "sốc văn hóa" nhé. Ví dụ như chuyện hẹn hò, hay cách người Na Uy tôn trọng không gian riêng tư.

3. Ngôn ngữ: Cuộc chiến giữa Bokmål, Nynorsk và... Kebabnorsk

Đây là điều mà các bạn sinh viên hoặc người mới học tiếng rất hay bị rối.

• Oslo: Sử dụng Bokmål (dạng tiếng Na Uy phổ biến nhất, gần giống tiếng Đan Mạch viết). Nếu bạn học tiếng Na Uy qua sách vở thông thường, 90% đó là Bokmål, nên sống ở Oslo bạn sẽ thấy dễ nghe, dễ hiểu hơn.

  • Đặc biệt: Oslo còn là cái nôi của Kebabnorsk – một loại tiếng lóng pha trộn giữa tiếng Na Uy và tiếng Ả Rập, Thổ Nhĩ Kỳ, tiếng Anh... của giới trẻ nhập cư.

• Các vùng khác (đặc biệt là Vestlandet - miền Tây): Sử dụng hoặc ưu tiên Nynorsk. Đây cũng là tiếng Na Uy nhưng được xây dựng dựa trên các phương ngữ nông thôn. Với người mới học, Nynorsk có thể là một thử thách lớn.

Mình từng có một người bạn học tiếng rất giỏi ở Oslo, nhưng khi chuyển về vùng fjord (vịnh hẹp) làm việc, cậu ấy đã bị "sốc" vì không hiểu người dân địa phương nói gì trong những ngày đầu.

Ngoài ra, việc đặt tên cho con cái cũng phần nào phản ánh văn hóa vùng miền. Bạn có thể đọc bài [Tên trẻ em ở Na Uy Điều thú vị] để thấy xu hướng đặt tên ở các thành phố lớn đôi khi chịu ảnh hưởng quốc tế nhiều hơn so với các vùng truyền thống.

4. Bất bình đẳng xã hội: Khoảng cách giàu nghèo

Người ta thường nói Na Uy là thiên đường của sự bình đẳng. Điều này đúng nhất khi bạn rời khỏi Oslo.

Tại Oslo, sự phân hóa Đông - Tây diễn ra khá rõ rệt:

• Phía Tây (Vestkant): Nơi tập trung giới thượng lưu, biệt thự cổ kính, xe sang và... giá nhà trên trời.

• Phía Đông (Østkant): Nơi tập trung nhiều người nhập cư, thu nhập thấp hơn và các khu chung cư dày đặc hơn.

Việc sống ở Oslo hay các thành phố khác tại Na Uy sẽ quyết định việc bạn có cảm nhận rõ áp lực về địa vị xã hội hay không. Ở các thành phố nhỏ hay vùng nông thôn, luật Janteloven (Luật Jante - không ai hơn ai) vẫn còn ảnh hưởng mạnh mẽ. Sếp và nhân viên có thể đi cùng một loại xe, sống trong những căn nhà tương tự nhau và con cái học chung một trường. Áp lực "phải giàu", "phải thành đạt" ở tỉnh lẻ nhẹ nhàng hơn Oslo rất nhiều.

Dù bạn chọn sống ở đâu, việc có một công việc ổn định là chìa khóa để hòa nhập. Hãy cập nhật thường xuyên tình hình tại bài viết [Cập nhật - Thị trường việc làm tại Na Uy].

5. Chính trị và Quan điểm sống: Trung tâm vs. Ngoại vi

Cuối cùng, sự khác biệt nằm ở tư duy.

Oslo có xu hướng ủng hộ đảng Bảo thủ (Høyre) và Lao động (Ap), mang tư tưởng đô thị, toàn cầu hóa và phát triển kinh tế dịch vụ. Trong khi đó, phần còn lại của Na Uy (đặc biệt là vùng nông thôn) lại là "thành trì" của đảng Trung Tâm (Senterpartiet) – nơi bảo vệ quyền lợi của nông dân, phản đối sự tập trung quyền lực về thủ đô.

Điều này ảnh hưởng gì đến bạn?

• Nếu bạn thích sự sôi động, cởi mở với cái mới, thích tranh luận về các vấn đề toàn cầu, Oslo là nơi dành cho bạn.

• Nếu bạn yêu thiên nhiên, thích cuộc sống chậm rãi, đề cao giá trị truyền thống và sự gắn kết cộng đồng nhỏ, hãy mạnh dạn rời xa thủ đô.

Dù sống ở đâu, khi đã xác định gắn bó lâu dài, bạn sẽ cần quan tâm đến vấn đề quốc tịch. Bài viết [Cập nhật - Quốc Tịch Nauy] và [Những lưu ý trước và sau khi nhập quốc tịch Na Uy] sẽ là hành trang không thể thiếu cho bạn.

🎁 Quà tặng cho bạn: Checklist so sánh nhanh để ra quyết định Sống ở Oslo hay thành phố khác

Để giúp bạn dễ dàng hơn trong việc lựa chọn, mình đã tóm tắt lại các ý chính thành một bảng so sánh nhỏ. Bạn có thể lưu lại hình ảnh này hoặc ghi chép lại vào sổ tay kế hoạch của mình nhé.

FILE TÓM TẮT: NÊN CHỌN OSLO HAY CÁC THÀNH PHỐ KHÁC?

Tiêu chí	Oslo (Thủ đô)	Các thành phố khác (Bergen, Trondheim, Stavanger...) & Vùng nông thôn
Cơ hội việc làm	Rất nhiều, đa dạng ngành nghề, đặc biệt là Finance, IT, Service.	Ít hơn, tập trung vào công nghiệp (Dầu khí, Thủy sản), Y tế, Kỹ thuật.
Thu nhập thực tế	Lương cao nhưng chi phí (nhà ở) cực cao. Tiết kiệm có thể thấp.	Lương khá, chi phí nhà ở thấp. Khả năng tiết kiệm tốt hơn.
Môi trường sống	Sôi động, ồn ào, kẹt xe, đa văn hóa. "Vibe" thành phố lớn.	Yên bình, gần gũi thiên nhiên (núi, biển ngay cửa nhà), ít kẹt xe.
Hòa nhập	Dễ sống nhờ cộng đồng quốc tế, tiếng Anh phổ biến. Khó kết bạn thân người bản xứ.	Cần nỗ lực học tiếng và văn hóa để hòa nhập. Nhưng khi đã thân thì rất bền chặt.
Giáo dục & Con cái	Nhiều lựa chọn trường học, hoạt động ngoại khóa. Cạnh tranh cao.	Môi trường an toàn, trẻ em tự do, ít áp lực. Ít lựa chọn trường quốc tế hơn.

Lời kết

Không có câu trả lời tuyệt đối cho việc sống ở Oslo hay các thành phố khác tại Na Uy là tốt hơn. Nó phụ thuộc hoàn toàn vào giai đoạn cuộc đời và ưu tiên của bạn.

• Mình đã chọn Oslo khi cần sự nghiệp và những kết nối xã hội rộng lớn.

• Nhưng mình vẫn luôn nhớ về những ngày ở Trondheim, nơi mình có thể đi bộ vào rừng sau giờ làm việc chỉ trong 15 phút.

  
  

Dù bạn chọn thành phố nào, Na Uy vẫn là một đất nước tuyệt vời để sinh sống. Đừng quên rằng vào ngày 17/5 hàng năm, dù ở Oslo sầm uất hay một ngôi làng nhỏ xíu ở miền Bắc, không khí lễ hội đều rực rỡ như nhau. Bạn có thể cảm nhận trước không khí này qua bài viết [Quốc khánh Nauy - Lễ hội rực rỡ nhất trong năm].

Chúc bạn có một sự lựa chọn sáng suốt và sớm bắt đầu hành trình Bắc Âu của riêng mình! Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại để lại bình luận, mình sẽ chia sẻ tất cả những gì mình biết.

Hẹn gặp lại các bạn ở Na Uy!

08/2025 - Hoàng Anh