Cuộc sống Nauy

Tại Na Uy, việc nghỉ bệnh được chấp nhận nếu bạn có giấy chứng nhận y tế (sykmelding) và vẫn duy trì tình trạng cư trú hợp pháp.

Theo quy định của Cơ quan Di trú Na Uy (UDI), người xin Permanent Residence (Permanent oppholdstillatelse) phải chứng minh:

Đã cư trú hợp pháp ít nhất 3 năm liên tục (tùy loại giấy phép).

Có nguồn thu nhập hợp pháp và không phụ thuộc vào trợ cấp xã hội trong thời gian đó.

📄 Về việc nghỉ bệnh:

Nếu bạn được NAV (Cơ quan Bảo hiểm Quốc gia Na Uy) chi trả tiền ốm (sykepenger), thời gian đó vẫn được tính như có việc làm.

Ở Na Uy, luật quốc tịch (Statsborgerloven §26) quy định rõ:

Nếu một người được cấp quốc tịch dựa trên thông tin sai hoặc gian dối, bao gồm hôn nhân giả hoặc hồ sơ giả, thì Cục Di trú (UDI) có quyền thu hồi quốc tịch.

🔹 1. Khi nào có thể bị tước quốc tịch:

• Khi chứng minh được người đó cố tình khai man hoặc cung cấp tài liệu sai sự thật trong hồ sơ xin quốc tịch.

• Nếu quốc tịch được cấp thông qua một mối quan hệ hôn nhân không thật, UDI có thể ra quyết định thu hồi.

🔹 2. Điều kiện và quy trình:

Ở Na Uy, điều kiện tài chính (thu nhập và việc làm) là yếu tố bắt buộc để được cấp Permanent Residence (Permanent oppholdstillatelse).

Cơ quan UDI sẽ kiểm tra dữ liệu từ Skatteetaten (Sở thuế) để xác minh bạn tự nuôi sống bản thân trong ít nhất 3 năm gần nhất.

🔹 1. Nếu chủ cũ khai thuế thấp:

UDI sẽ thấy bạn có thu nhập dưới mức yêu cầu tối thiểu (khoảng 300,000 NOK/năm, tùy thời điểm).

Bạn nên liên hệ Skatteetaten để yêu cầu điều chỉnh khai thuế, nếu có chứng cứ (sao kê lương, hợp đồng, hóa đơn).

🔹 2. Nếu không thể điều chỉnh:

Ở Na Uy, từ chối đơn xin quốc tịch không làm bạn mất quyền cư trú, trừ khi bạn không còn giấy phép hợp lệ khác.

🔹 Nếu bạn có Thẻ cư trú vĩnh viễn (Permanent Residence Permit / Permanent oppholdstillatelse)

→ Bạn vẫn có thể ở lại và làm việc không giới hạn thời gian.

→ Quyền cư trú này độc lập hoàn toàn với việc có được quốc tịch hay không.

🔹 Nếu bạn có Thẻ tạm trú (Temporary Residence Permit)

→ Việc từ chối quốc tịch không gia hạn tự động giấy phép tạm trú.

Ở Na Uy, theo Luật chống rửa tiền (Hvitvaskingsloven), ngân hàng có nghĩa vụ pháp lý yêu cầu khách hàng giải trình khi có các giao dịch bất thường, chuyển tiền ra nước ngoài, hoặc sử dụng Vipps (tương tự Swish) với tần suất cao.

🔹 1. Không thể né hoặc mở tài khoản mới để tránh

Tất cả ngân hàng (DNB, Sparebank, Nordea, Handelsbanken...) đều được giám sát bởi Finanstilsynet – cơ quan tài chính quốc gia.

Khi bạn mở tài khoản mới, hệ thống BankID liên kết trực tiếp với số fødselsnummer (tương tự personnummer), nên mọi ngân hàng đều thấy lịch sử tín dụng và giao dịch cơ bản của bạn.

Ngân hàng mới vẫn sẽ yêu cầu xác minh nguồn tiền.

🔹 2. Nếu từ chối giải trình

Ở Na Uy, “dấu đen” thường được hiểu là vi phạm pháp luật hoặc nghĩa vụ tài chính – xã hội có thể khiến bị hoãn quyền xin quốc tịch (karantenetid).

🔹 1. Các trường hợp bị xem là “dấu đen”

• Có án hình sự hoặc hành vi vi phạm pháp luật (dù bị phạt tiền hay tù treo).

• Vi phạm quy định thuế, nợ NAV, hoặc gian lận trợ cấp xã hội.

• Không khai báo trung thực thông tin cư trú hoặc thu nhập.

🔹 2. Ảnh hưởng khi xin quốc tịch

Tại Na Uy, điều kiện tài chính (inntektskrav) là một trong những yêu cầu bắt buộc khi nộp hồ sơ Family Immigration (Familiegjenforening).

1. Mức thu nhập yêu cầu (theo UDI – năm 2025)

• Người bảo lãnh phải có thu nhập trước thuế ít nhất là 320.000 NOK/năm (≈ 26.600 NOK/tháng).

• Thu nhập có thể đến từ công việc, lương hưu hoặc kinh doanh, nhưng không được tính trợ cấp xã hội (NAV stønad).

• Phải chứng minh đã đạt mức thu nhập này trong năm trước, và tiếp tục có thu nhập ổn định trong năm nộp hồ sơ.

2. Các điều kiện khác

Theo thông tin từ Statens vegvesen – Cơ quan giao thông Na Uy: không đề cập đến việc bằng lái Na Uy được công nhận ở nước khác như Việt Nam.

Với Việt Nam:

• Việt Nam không công nhận bằng lái nước ngoài nội địa nếu không có thêm IDP theo 1968 Vienna Convention.

• Vì Na Uy là nước ngoài EU/EEA (mặc dù có hiệp định riêng), nhưng bằng lái xe Na Uy nếu muốn lái tại Việt Nam vẫn cần IDP hoặc làm bằng lái Việt hóa.

Tóm lại

Bằng lái xe Na Uy không thể đảm bảo sử dụng trực tiếp tại Việt Nam nếu chỉ mang giấy phép Na Uy mà không có thêm IDP hoặc bằng lái Việt Nam.

Bằng lái xe của Tiệp (Cộng hòa Séc) có thể đổi sang bằng lái xe Na Uy mà không cần thi lại, vì Tiệp là thành viên của EU/EØS. Dưới đây là thông tin chi tiết từ Statens vegvesen (Cơ quan Giao thông Na Uy):

✅ Điều kiện để đổi bằng lái xe Tiệp sang bằng lái Na Uy:

• Bạn phải có nơi cư trú thường trú tại Na Uy.

• Bằng lái phải còn hiệu lực và thuộc một trong các lớp quốc tế được công nhận theo quy định EU.

• Không cần thi lại nếu bạn đổi sang bằng lái cùng hạng (ví dụ: hạng B – xe hơi).

📄 Thủ tục đổi bằng:

Nếu bạn là người Việt đang sinh sống tại Na Uy theo diện đoàn tụ gia đình với vợ/chồng hoặc bạn đời, thì việc ly hôn hoặc chia tay không đồng nghĩa với việc bạn bị mất quyền cư trú ngay lập tức. Tuy nhiên, bạn phải thông báo cho Cục Di trú Na Uy (UDI) càng sớm càng tốt.

Sau khi nhận thông báo, UDI sẽ xem xét từng trường hợp cụ thể để quyết định bạn có được tiếp tục ở lại hay không. Một số khả năng có thể được xem xét:

1. Bạn có thể xin chuyển sang diện cư trú khác, ví dụ như:

• Có việc làm (giấy phép lao động)

• Đang theo học (giấy phép học tập)

• Có con cái ở Na Uy mà bạn có quyền nuôi dưỡng hoặc thăm nom thường xuyên