Cuộc sống Thụy Điển

Thụy Điển không cấm tiền mặt, nhưng trong thực tế, rất ít người còn dùng. Chỉ khoảng 5–8% giao dịch hiện nay được thanh toán bằng tiền giấy. Lý do nằm ở nhiều yếu tố kết hợp:

💳 1. Xã hội tin tưởng vào công nghệ và hệ thống ngân hàng

Người dân Thụy Điển có mức độ tin cậy rất cao với chính quyền và ngân hàng. Các ứng dụng như Swish, BankID, Swedbank app… được dùng rộng rãi và bảo mật tốt, khiến tiền mặt dần trở nên “lỗi thời”.

⚡ 2. Thanh toán số tiện lợi, nhanh và minh bạch

Chỉ cần vài giây là có thể chuyển tiền qua Swish – dù là chia hóa đơn, mua cà phê hay trả tiền vé xe bus. Giao dịch điện tử giúp giảm trộm cắp, rửa tiền và giao dịch phi pháp.

🏦 3. Chính phủ và doanh…

“Bay từ Arlanda hay Landvetter, liệu có kiếm được món ăn ngon – giá hợp lý – ở sân bay Thụy Điển không?”

Thật lòng mà nói, ẩm thực sân bay Thụy Điển không hề rẻ và… cũng không quá đặc sắc. Nhưng đây là vài điểm thú vị mà bạn nên biết:

👉 Một kết quả khảo sát từ độc giả Inside Sweden:

• McDonald’s: Lựa chọn số 1, không vì ngon mà vì giá dễ đoán. Đặc biệt, đây là McDonald’s duy nhất ở Thụy Điển có bán bia! 🍺

• Hawaii Poké & La Neta: Được nhắc đến khá nhiều, phục vụ nhanh, phong cách quốc tế.

💸 Vấn đề lớn nhất: Giá cả

“Hè đến rồi! Nhưng giá cả leo thang, chi phí du lịch không hề rẻ. Vậy có cách nào để cả gia đình ở Thụy Điển vẫn tận hưởng trọn vẹn kỳ nghỉ hè mà không lo cháy túi không?”

Hoàn toàn có! Đây là những bí kíp du lịch tiết kiệm mà dân Thụy Điển rất chuộng – vừa rẻ vừa chất lượng 👇

1. Đi lại thông minh

Mua vé mùa hè (Sommarkort) ở Skåne, Blekinge hoặc Halland → chỉ dưới 1.000 SEK nhưng đi không giới hạn xe bus, tàu lửa, tàu điện từ tháng 6 đến giữa tháng 8.

1. Chỗ ở giá hời

Tận dụng giảm giá khách sạn khi là hội viên công đoàn hoặc thành viên Stammis của ICA.

Trong khi ở Mỹ hay nhiều nước châu Âu, ai cũng thích vay cố định để yên tâm, thì tại Thụy Điển hơn 90% khoản vay mua nhà năm 2025 lại là lãi suất thả nổi 😲. Vì sao người Thụy Điển lại chọn cách vay đầy rủi ro này?

Hóa ra không phải “liều lĩnh” đâu, mà có nhiều lý do rất đặc trưng của Thụy Điển:

🔹 Chi phí rẻ hơn – Vay thả nổi thường thấp hơn cố định. Chọn cố định giống như “mua bảo hiểm lãi suất”, và bạn phải trả thêm phí cho sự an toàn đó.

🔹 Ảnh hưởng chính sách tiền tệ – Ở Thụy Điển, hơn 80% khoản vay là ngắn hạn hoặc thả nổi, nên mỗi lần Riksbank thay đổi lãi suất, túi tiền người dân cảm nhận ngay. Cách này giúp kiềm chế lạm phát hiệu quả.

🔹 Thói quen…

Ở miền Bắc Thụy Điển, có một món đặc sản “độc lạ” tên kaffeost – phô mai cà phê – vừa được Liên minh châu Âu công nhận là thực phẩm có chỉ dẫn địa lý được bảo hộ (PDO).

Loại phô mai này được làm từ sữa bò, sữa dê hoặc sữa tuần lộc, cắt thành khối nhỏ cho vào ly cà phê nóng. Khi thưởng thức, phô mai sẽ mềm nhưng không tan chảy, và còn phát ra tiếng “két két” thú vị khi nhai.

Món này chủ yếu phổ biến ở vùng nông thôn và trong giới lớn tuổi, nhưng lại khiến du khách ngạc nhiên & tò mò khi khám phá ẩm thực Thụy Điển.

🍽 Cách thưởng thức truyền thống :

• Cho 1/3 cốc phô mai thái nhỏ + chút đường bột.

• Rót cà phê nóng ngập phô mai, uống hết phần nước, giữ lại…

Ở Thụy Điển, ngày càng nhiều người lo ngại về việc trẻ em và thanh thiếu niên dành quá nhiều thời gian trước màn hình điện thoại và máy tính bảng. Trung bình, nhóm tuổi từ 17–18 sử dụng thiết bị tới 7 tiếng mỗi ngày.

Nghiên cứu đã cho thấy việc này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần, gây ra các vấn đề về giấc ngủ, tập trung và tâm lý. Vì thế, Cơ quan Y tế Công cộng Thụy Điển đã khuyến cáo nên giảm thời gian sử dụng thiết bị số ở trẻ em và người trẻ.

Một khảo sát mới từ dự án SOM cho thấy:

• 67% người dân Thụy Điển ủng hộ việc đưa ra giới hạn về thời gian dùng điện thoại cho giới trẻ.

• Ngay cả nhóm trẻ (16–29 tuổi) cũng có 62% đồng ý.

• Tuy nhiên, nhóm…

Để sống tiện lợi tại Thụy Điển, bạn nên cài những app sau:

1. BankID – Ứng dụng định danh điện tử, cần thiết cho hầu hết dịch vụ số.

2. Swish – Chuyển tiền nhanh qua số điện thoại.

3. Ứng dụng ngân hàng – Kiểm tra tài khoản, thanh toán hóa đơn.

4. Google Maps – Tìm đường, tra xe buýt, tàu.

5. Zalo/Messenger/WhatsApp – Giữ liên lạc với người thân ở Việt Nam.

Xem các buổi hòa nhạc rất phổ biến ở Thụy Điển! Người Thụy Điển có niềm đam mê âm nhạc đa dạng, từ cổ điển, jazz, pop, rock đến các thể loại âm nhạc hiện đại. Thụy Điển cũng là quê hương của nhiều nghệ sĩ và ban nhạc nổi tiếng trên toàn thế giới như ABBA, Ace of Base, Avicii và nhiều hơn nữa. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi đất nước này có một nền âm nhạc sôi động và nhiều sự kiện âm nhạc đáng chú ý.

Các thành phố lớn như Stockholm, Gothenburg, và Malmö thường xuyên tổ chức các buổi hòa nhạc với các nghệ sĩ trong nước và quốc tế. Các nhà hát, phòng hòa nhạc, và câu lạc bộ âm nhạc thường xuyên đón nhận khán giả đến thưởng thức âm nhạc trực tiếp. Ngoài ra, các lễ hội âm nhạc…

Người Thụy Điển rất thích trượt tuyết và coi đó là một hoạt động thể thao và giải trí phổ biến, đặc biệt là vào mùa đông. Với địa hình đồi núi và thời tiết mùa đông lạnh, Thụy Điển cung cấp nhiều cơ hội để người dân và du khách tham gia vào các hoạt động liên quan đến tuyết như trượt tuyết, trượt ván trên tuyết (snowboarding), và trượt băng.

Có nhiều khu nghỉ dưỡng trượt tuyết nổi tiếng trên khắp đất nước, từ các khu vực miền núi ở phía bắc như Åre, Sälen và Idre Fjäll, đến những nơi gần các thành phố lớn hơn ở miền nam như Ulricehamn và Isaberg. Các khu nghỉ dưỡng này thường có đầy đủ tiện nghi và cung cấp nhiều tuyến đường trượt phù hợp với mọi trình độ kỹ năng.

Trượt tuyết không chỉ là một hoạt động…

Tại Thụy Điển, một số chi phí như đất chôn cất và địa điểm tổ chức nghi lễ đã được thanh toán qua thuế. Tuy nhiên, các chi phí khác như phí dịch vụ tang lễ, hoa, thức ăn, quan tài, hoặc nhạc có thể phát sinh, thường tổng cộng khoảng 20.000-30.000 kronor.

Nguồn thanh toán:

1. Tài sản của người quá cố (dödsboet): Chi phí chủ yếu được trích từ đây.

2. Hỗ trợ xã hội: Nếu tài sản không đủ chi trả, có thể nộp đơn xin hỗ trợ tài chính từ dịch vụ xã hội để đảm bảo đám tang trang nghiêm.

Vận chuyển người quá cố ra nước ngoài:

• Chi phí vận chuyển thi hài hoặc tro cốt thường do tài sản chi trả.

Karin Björkman: Dù sao thì tôi cũng không bao giờ tin rằng có sự trùng khớp 100%, nhưng đúng vậy, bạn càng đến gần yêu cầu thì càng tốt. Nếu bạn không đáp ứng những điều cần thiết nhất được yêu cầu, không nên nộp hồ sơ. Câu hỏi đặt ra là liệu bạn có nên nộp đơn xin một công việc có ghi "Bắt buộc phải có tiếng Thụy Điển" hay không - điều đó còn tùy. Trong hầu hết các trường hợp, trong công ty mà tiếng Thụy Điển được nói và sử dụng chủ yếu, có lẽ bạn cũng không muốn làm việc. (Nguồn: Buổi phỏng vấn online về Tuyển dụng lao động ở thị trường Thụy Điển.).

ChiaseLund: Bạn có thể tham khảo thêm bài viết

1. 10 “tips” khi tìm việc làm ở Thụy Điển 

2. Hỗ trợ tìm việc làm tại Lund với ICHL 

3. Tìm các công…

Karin Björkman: Điều quan trọng là bạn phải có mạng lưới kết nối phù hợp ở Thụy Điển, vì vậy người nước ngoài có thể gặp khó khăn khi tìm đường đến đây. Một hồ sơ tốt trên LinkedIn là điều tốt (nếu có), và hãy tham gia một câu lạc bộ địa phương để làm quen với người dân địa phương và nhận được sự giới thiệu.

(Nguồn: Buổi phỏng vấn online về Tuyển dụng lao động ở thị trường Thụy Điển.).

Dưới đây là một số kênh phổ biến:​

1. LinkedIn: 

LinkedIn là mạng xã hội nghề nghiệp được sử dụng rộng rãi tại Thụy Điển. Nhiều công ty đăng tin tuyển dụng và tìm kiếm ứng viên thông qua nền tảng này. Việc có một hồ sơ LinkedIn hoàn chỉnh và chuyên nghiệp sẽ tăng cơ hội tiếp cận các nhà tuyển dụng.​

2. Trang web tuyển dụng trực tuyến: Các…

Karin Björkman: Tôi khuyên mọi người nên đọc về văn hóa Thụy Điển và tìm hiểu cũng như nâng cao nhận thức về văn hóa Thụy Điển trước khi chuyển đến đây. Việc này luôn làm cho quá trình chuyển đổi thuận lợi hơn. Học một ít tiếng Thụy Điển cũng có lợi. (Nguồn: Buổi phỏng vấn online về Tuyển dụng lao động ở thị trường Thụy Điển.).

Còn ý kiến của bạn?

Karin Björkman: Có, có rất nhiều người nước ngoài/người quốc tế làm việc tại Thụy Điển. Một nền tảng giáo dục (cơ bản hoặc cao hơn) trong bất kỳ lĩnh vực nào luôn là điều tốt và mặc dù tất cả người Thụy Điển đều nói tiếng Anh nhưng nhiều vị trí vẫn yêu cầu tiếng Thụy Điển. (Nguồn: Buổi phỏng vấn online về Tuyển dụng lao động ở thị trường Thụy Điển.)

Ý kiến khác:

Theo tôi biết, Thụy Điển là một quốc gia có chính sách nhập cư khá linh hoạt và cởi mở. Thụy Điển cũng là một trong những quốc gia có tỷ lệ người nước ngoài cao nhất trong Liên minh châu Âu, với khoảng 20% dân số là người nước ngoài hoặc có gốc ngoại quốc. Thụy Điển cũng có nhu cầu lao động cao trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là ngành y tế,…

So với Việt Nam, các quốc gia Bắc Âu (Thụy Điển, Đan Mạch, Na Uy, và Phần Lan) có số lượng ngày nghỉ lễ chính thức khá tương đồng, nhưng vẫn ít hơn một chút.

Việt Nam có khoảng 11 ngày nghỉ lễ chính thức mỗi năm, gồm Tết Nguyên đán, Giỗ Tổ Hùng Vương, Ngày Quốc tế Lao động, và Quốc khánh. Các ngày nghỉ lễ của Việt Nam phần lớn là ngày lễ dân tộc và các sự kiện quốc gia lớn. Tết Nguyên đán đặc biệt kéo dài từ 3 đến 5 ngày, cộng thêm các ngày cuối tuần.

Thụy Điển và Phần Lan có khoảng 13 ngày nghỉ lễ.

Na Uy và Đan Mạch có từ 10 đến 12 ngày nghỉ lễ, phụ thuộc vào lịch của các ngày lễ tôn giáo. Phần lớn các ngày nghỉ lễ ở Bắc Âu dựa theo lịch Kitô giáo như Phục sinh,…

Theo các chuyên gia tại Thụy Điển, bạn không cần cảm thấy áp lực khi nhận lời kết bạn từ sếp trên mạng xã hội, nhưng cũng có một số yếu tố cần xem xét.

Giữ ranh giới giữa công việc và cá nhân: bạn không nên cảm thấy bị bắt buộc phải chấp nhận lời mời này vì mối quan hệ giữa sếp và nhân viên nên duy trì tính chuyên nghiệp. Việc chia sẻ trên mạng xã hội có thể khiến bạn cảm thấy mất tự do khi đăng bài và tạo ra cảm giác bị giám sát.

Nguy cơ bị hiểu sai: Có ý kiến lưu ý rằng từ chối kết bạn có thể bị hiểu như sự chỉ trích ngầm hoặc ảnh hưởng đến hình ảnh của bạn trong mắt sếp. Điều này khiến nhiều người cảm thấy áp lực và miễn cưỡng chấp nhận dù không muốn.

Tại Thụy Điển, mỗi năm, người lao động có quyền được nghỉ phép có lương ít nhất 25 ngày theo luật lao động. Quyền này áp dụng cho tất cả các nhân viên làm việc toàn thời gian hoặc bán thời gian, và họ có quyền hưởng đầy đủ tiền lương trong thời gian nghỉ phép.

Ngoài ra, nếu nhân viên không làm đủ một năm, họ vẫn có quyền được nghỉ phép có lương nhưng với số ngày nghỉ sẽ được tính theo tỷ lệ dựa trên thời gian làm việc thực tế trong năm đó.

Xem chi tiết tại bài viết

Chính sách nghỉ phép dài ngày và tiền thưởng nghỉ phép

Trẻ em ở Thụy Điển hiện nay ăn quá nhiều thịt chế biến sẵn, đặc biệt là xúc xích, điều này có thể gây hại cho sức khỏe. Theo một khảo sát của Cơ quan Thực phẩm Quốc gia Thụy Điển (Livsmedelsverket), nhiều trẻ em 4 tuổi tiêu thụ quá nhiều thịt và đường, trong đó xúc xích là một trong những thực phẩm chính. Xúc xích chứa nhiều chất béo bão hòa và muối, việc tiêu thụ quá nhiều có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe như tăng cân, tăng cholesterol LDL "xấu", và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Để giảm lượng xúc xích trong chế độ ăn của trẻ, các bậc phụ huynh có thể khuyến khích trẻ ăn nhiều rau củ, trái cây và lựa chọn thực phẩm tươi, ít chế biến. Việc này sẽ giúp trẻ phát triển khỏe mạnh, giảm…

Ngày lễ Các Thánh (Alla helgons dag) tại Thụy Điển được tổ chức vào thứ Bảy đầu tiên trong khoảng thời gian từ ngày 31 tháng 10 đến ngày 6 tháng 11 hàng năm.

Đây là dịp để người dân tưởng nhớ và tôn vinh những người thân đã qua đời. Trong ngày này, nhiều người Thụy Điển thường viếng thăm nghĩa trang, thắp nến và đặt hoa lên mộ của người thân. Các nhà thờ cũng mở cửa và thường tổ chức các buổi lễ âm nhạc. Vào buổi chiều muộn và tối, các địa điểm này thường đông đúc. Nếu bạn muốn có một trải nghiệm yên tĩnh hơn, hãy cân nhắc đến thăm vào buổi sáng hoặc trưa.

Ngoài ra, ngày Chủ nhật sau lễ Các Thánh được gọi là Ngày lễ Các Linh Hồn (Alla själars dag), cũng là dịp để tưởng nhớ những người đã…

Người Thụy Điển, đặc biệt là thanh thiếu niên, nổi tiếng là một trong những nhóm tiêu thụ kẹo và đường nhiều nhất thế giới. Theo một nghiên cứu mới, khoảng 70% thanh thiếu niên ở Thụy Điển ăn nhiều đường hơn mức được khuyến cáo cho sức khỏe.

Họ chủ yếu tiêu thụ đường thông qua:

• Kẹo (godis),

• Nước ngọt (läsk),

• Bánh ngọt (kakor),

• và nước tăng lực (energidryck).

Để hạn chế việc ăn quá nhiều kẹo và tiêu thụ đường hàng ngày, người Thụy Điển đã hình thành một thói quen văn hóa đặc biệt gọi là "Lördagsgodis" – nghĩa là "kẹo thứ Bảy".

Theo truyền thống này, trẻ em (và cả người lớn) chỉ được phép ăn kẹo vào ngày thứ Bảy trong tuần. Ý tưởng xuất phát từ các chiến dịch y tế cộng đồng vào những năm 1950–1960 nhằm giảm sâu răng và các bệnh liên quan đến tiêu thụ đường. Khi đó, các chuyên gia y tế Thụy Điển khuyến khích người dân tập trung việc ăn kẹo vào một ngày cố định thay vì ăn rải rác suốt cả tuần.

Ngày nay, Lördagsgodis vẫn là một phần quan trọng trong cuộc sống gia đình ở Thụy Điển:

• Các siêu thị thường dành riêng khu vực lớn để bán đủ loại kẹo vào cuối…

Theo văn hóa truyền thống Thụy Điển, khi thanh niên đã trưởng thành mà vẫn sống trong gia đình, việc đóng góp tài chính là điều được mong đợi, dù không phải là quy định bắt buộc. Cụ thể:

• Mặc dù không có yêu cầu pháp lý, song về mặt văn hóa, người Thụy Điển coi đây là cách để thể hiện tính tự lập và công bằng trong gia đình.

• Nhiều người tin rằng “đóng góp tài chính” (mặc dù nhỏ) là dấu hiệu trưởng thành và trách nhiệm.

Dựa vào các chia sẻ và kinh nghiệm cá nhân của người Thụy Điển:

• Khoảng 2 000–4 000 SEK/tháng nếu bạn có thu nhập ổn định (tương đương chi phí thuê nhà và ăn uống cơ bản).

• Một số gia đình dùng cách tính phần trăm thu nhập, thường là 10–20%.

LinkedIn là công cụ quan trọng trong quá trình tìm việc tại Thụy Điển, nơi mạng lưới quan hệ cá nhân (networking) đóng vai trò lớn trong tuyển dụng. Dưới đây là một số lưu ý giúp bạn tận dụng LinkedIn hiệu quả hơn theo văn hóa và cách sử dụng của người Thụy Điển:

1. Hoàn thiện hồ sơ một cách chuyên nghiệp

• Ảnh đại diện chuyên nghiệp: Nên chọn ảnh chân dung rõ nét, có phong thái thân thiện nhưng chuyên nghiệp. Người Thụy Điển thường ưu tiên sự trung thực và đơn giản, không cần chỉnh sửa quá cầu kỳ.

• Tiêu đề (Headline) ấn tượng: Nêu rõ chuyên môn và giá trị bạn mang lại, ví dụ: "Software Engineer | Passionate about AI & Automation" thay vì chỉ ghi "Software Engineer".

• Mô tả bản thân (About): Viết ngắn gọn, tập trung vào kỹ năng, kinh nghiệm, điểm…

1. Lương ngày 25 là của tháng nào?

• Điều này phụ thuộc vào chính sách công ty.

• Một số công ty trả lương tháng nào nhận tháng đó (tức là ngày 25/12 nhận lương tháng 12).

• Một số công ty trả lương gối đầu (ngày 25/12 nhận lương tháng 11).

2. Cách kiểm tra chính xác

• Xem bảng lương (lönebesked) được công ty gửi. Thông tin sẽ ghi rõ thời gian làm việc của khoản lương đó.

Để hạn chế việc ăn quá nhiều kẹo và tiêu thụ đường hàng ngày, người Thụy Điển đã hình thành một thói quen văn hóa đặc biệt gọi là "Lördagsgodis" – nghĩa là "kẹo thứ Bảy".

Theo truyền thống này, trẻ em (và cả người lớn) chỉ được phép ăn kẹo vào ngày thứ Bảy trong tuần. Ý tưởng xuất phát từ các chiến dịch y tế cộng đồng vào những năm 1950–1960 nhằm giảm sâu răng và các bệnh liên quan đến tiêu thụ đường. Khi đó, các chuyên gia y tế Thụy Điển khuyến khích người dân tập trung việc ăn kẹo vào một ngày cố định thay vì ăn rải rác suốt cả tuần.

Ngày nay, Lördagsgodis vẫn là một phần quan trọng trong cuộc sống gia đình ở Thụy Điển:

• Các siêu thị thường dành riêng khu vực lớn để bán đủ loại kẹo vào cuối…

Người Thụy Điển, đặc biệt là thanh thiếu niên, nổi tiếng là một trong những nhóm tiêu thụ kẹo và đường nhiều nhất thế giới. Theo một nghiên cứu mới, khoảng 70% thanh thiếu niên ở Thụy Điển ăn nhiều đường hơn mức được khuyến cáo cho sức khỏe.

Họ chủ yếu tiêu thụ đường thông qua:

• Kẹo (godis),

• Nước ngọt (läsk),

• Bánh ngọt (kakor),

• và nước tăng lực (energidryck).